رقص شمشیرها در آگوست؛ قمار اوکراین با شبیخون به قلب روسیه/ معادلات جنگ تغییر کرد؛ جهان در انتظار پاسخ پوتین

به گزارش اقتصادنیوز، اوایل آگوست، اوکراین در کمال ناباوری عملیاتی را آغاز کرد که هیچکس انجامش را پیش‌بینی نکرده بود. این کشور دستور داد تعداد قابل توجهی از نیروهای اورکراینی وارد خاک روسیه شوند. این حمله غیرمنتظره، همان رخدادی بود که موجب شد ولادیمیر پوتین و دستیارانش جلسه بحران تشکیل داده و خود را برای ورود به جبهه جدید جنگ آماده کنند.حال سوال این است، حمله اوکراین به کورسک چه سیگنالی ارسال می کند؟ آیا این ضربه متقابل، نیروهای اوکراینی که مجبور به عقب‌نشینی در دونباس شده‌اند را تسکین خواهد داد، یا یک قمار مخاطره‌آمیز با استفاده از واحدهای مجهز برای چیزی بیشتر از لاف زدن هست؟

پشت پرده حمله کورسک

به نوشته مرکز تحلیل سیاست اروپا آنچه که قطعیت دارد این است که عملیات نظامی اوکراین در استان کورسک نشان دهنده توانایی انجام عملیات تسلیحات ترکیبی در مقیاس بزرگ در خاک روسیه است. نیروهای نظامی اوکراین با سرعت زیاد، با توسل به اصل غافلگیری و خشونت، حفره ای به ابعاد 40 مایل عرض و تا 20 مایل عمق ایجاد کرده است.این عملیات شامل چندین واحد مجهز از جمله تیپ 22 مکانیزه جداگانه و یگان‌های پدافند سرزمینی است که توسط توپخانه، تانک و پهپاد پشتیبانی می‌شوند. منابع اوکراینی گفته اند که تعداد افراد درگیر به هزاران نفر می رسد. مقیاس و پیچیدگی این حمله بسیار بیشتر از حملات مرزی پیشین است که بر هماهنگی نظامی و قابلیت های لجستیکی بهبود یافته تاکید دارد.از منظر استراتژیک، حمله اوکراین به کورسک می تواند برای نیل به اهداف متعددی طراحی شده باشد. اول، تعریف منطقه حائل که می تواند مناطق مرزی اوکراین را در برابر حملات توپخانه روسیه محافظت کند و در نتیجه تلفات غیرنظامیان و آسیب های زیرساختی را کاهش دهد. دوم، منحرف کردن نیروهای روسیه از جبهه های مهم در شرق اوکراین، جایی که نظامیان کی یف همچنان در برابر پیشروی های روسیه مقاومت می کنند. اوکراین با واداشتن روسیه به استقرار مجدد نیروها برای دفاع از کورسک، به دنبال کاهش فشار بر خطوط دفاعی خود و ایجاد فرصت هایی برای پیشرفت در نقاط دیگر است. (در حالی که روسیه نیروها را به سمت کورسک منحرف می کند، تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر تضعیف تلاش های نظامی این بازیگر در دونباس وجود ندارد.)

اما این عملیات پیامدهای روانی و سیاسی قابل توجهی نیز به دنبال دارد. اوکراین با وارد کردن جنگ به خاک روسیه قصد دارد روایت دولت روسیه از جنگ را به چالش بکشد و به طور بالقوه حمایت داخلی از درگیری را تضعیف کند. مقامات اوکراینی تاکید کرده اند که این حمله صرفا یک اقدام تلافی جویانه نیست، بلکه یک مانور استراتژیک است که برای تغییر موازنه قوا و تغییر شکل شرایط مذاکره در مذاکرات صلح آینده طراحی شده است.همچنین همانطور که توسط موسسه مطالعات جنگ اشاره شده است، سربازان جوان روسی آشکارا درگیر جنگ شده اند. آنها که به طور رسمی از خدمت در اوکراین معاف شده اند، بار سنگین نبرد با واحدهای اوکراینی را متحمل شده اند. پوتین تاکنون سربازان وظیفه را به‌دلیل ترس از برانگیختن اختلاف ها میان مردم عادی، به‌طور رسمی از جنگ در داخل اوکراین دور نگه داشته است.حمله اوت، در حالی که در مقیاس محدود است، در تضاد کامل با حمله تابستانی اوکراین در سال 2023 است که با شکست های قابل توجهی روبرو شد. این کارزار با چالش‌های متعددی از جمله استحکامات متراکم روسیه، میدان‌های مین گسترده و پشتیبانی ناکافی هوایی مواجه شد. نیروهای اوکراینی اغلب برای پیشروی تلاش می کردند و این عملیات در نهایت به اهداف بلندپروازانه خود نرسید.

جبران شکست اوت

در مقابل حمله کورسک نشان دهنده پیشرفت های عملیاتی قابل توجهی است. نیروهای اوکراینی به جایی حمله کرده اند که پدافند دفاعی روسیه در موضع ضعف است و هماهنگی بین شاخه های مختلف ارتش به ویژه در یکپارچه سازی توپخانه، زره پوش، جنگ الکترونیک و پشتیبانی هواپیماهای بدون سرنشین وجود ندارد. استفاده موفقیت‌آمیز از تاکتیک‌های تسلیحاتی ترکیبی به یگان‌های اوکراینی امکان پیشروی سریع و حفظ فشار بر روی پدافند دفاع روسیه را داده است.علاوه بر این، برنامه ریزی لجستیکی پشت عملیات کورسک قوی تر به نظر می رسد، از همین رو نیروهای اوکراینی می توانند پیشروی خود را علیرغم چالش های عملیات در خاک خارجی حفظ کنند.مشارکت واحدهای نخبه، مانند تیپ 80 حمله هوایی، توانایی های نظامی پیشرفته اوکراین را برجسته می کند. نیروهای متحرک و مجهز نقش مهمی در این عملیات ایفا کردند و توانایی اوکراین را در انجام مانورهای پیچیده و حفظ عملیات با سرعت بالا در مدت زمان طولانی نشان دادند. تاکتیک های مورد استفاده نشان دهنده انحراف قابل توجهی از رویکرد محتاطانه تر و مبتنی بر فرسایش است که در حمله تابستانی 2023 مشاهده شد.

با وجود این، حمله کورسک بدون هزینه نیست. عملیات در خاک روسیه چالش های لجستیکی قابل توجهی را به همراه دارد و نیروهای اوکراینی باید با تعداد فزاینده ای از ضدحملات روسیه مقابله کنند. روسیه برای تقویت مواضع خود در کورسک خیز برداشته و نتیجه حمله همچنان نامشخص است. اگر نیروهای روسی موفق به مهار یا معکوس کردن دستاوردهای اوکراین شوند، این عملیات ممکن است با شکست هایی مانند آنچه در طول کارزار تابستانی 2023 تجربه شد، مواجه شود.با این حال، پیامدهای گسترده تر این حمله روشن است. اوکراین توانایی های نظامی خود را نشان داده و عقل متعارف را به چالش کشید. این گزاره می تواند برای مسیر آینده جنگ پیامدهایی جدی داشته باشد و به طور بالقوه محاسبات استراتژیک را برای اوکراین و روسیه تغییر دهد. اگر حمله تابستان 2023 نقاط ضعف اوکراین را در تعقیب عملیات پیچیده چند دستی نشان داد، عملیات تابستانی 2024 ممکن است ارزیابی مثبت تری ارائه دهد. در حالی که چالش ها باقی مانده، موفقیت های عملیات کورسک بر پتانسیل اوکراین جهت تغییر شکل میدان نبرد و در نهایت، نتیجه جنگ تاکید می کند.