آماده‌باش چین؛ اهرم‌های پکن برای خنثی کردن ترکش‌های جنگ تعرفه‌ها/ اژدهای زرد برای دور زدن ترامپ چه گزینه‌هایی دارد؟

به گزارش اقتصادنیوز، در ماه‌های پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در نوامبر، سیاست‌گذاران در پکن با نگرانی چهار سال آینده روابط ایالات متحده و چین را ارزیابی می‌کنند. پکن انتظار دارد که ترامپ سیاست‌های سختگیرانه‌ای را در قبال چین دنبال کرده و به طور بالقوه جنگ تجاری، جنگ فناوری و رویارویی دو کشور بر سر تایوان را تشدید کند.

خرد غالب این است که چین باید برای طوفان های پیش رو در معاملات خود با ایالات متحده آماده شود. فارن افرز در این باره یادداشتی را منتشر کرده و اقتصادنیوز این یادداشت را در سه بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

آماده‌باش پکن

به نظر می‌رسید که اعمال تعرفه‌های 10 درصدی ترامپ بر همه کالاهای چینی نگرانی‌ها را توجیه می‌کند. چین به سرعت واکنش نشان داد و تعرفه‌های خود را بر برخی کالاهای آمریکایی و همچنین محدودیت‌هایی بر صادرات مواد معدنی حیاتی و تحقیقات ضدانحصاری در مورد شرکت آمریکایی گوگل اعلام کرد.

اما با وجود اینکه پکن چنین ابزارهایی را در اختیار دارد، توانایی این کشور برای پیشی گرفتن از واشنگتن، به دلیل قدرت نسبی ایالات متحده و کسری تجاری بزرگ با چین محدود شده است. سیاست گذاران چینی که از این مشکل آگاه هستند و از همین رو بیش از تحقق تاکتیک‌های جنگ تجاری برنامه ریزی کرده‌اند.

از زمان اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ، آنها رویکرد خود را با ایالات متحده تطبیق داده اند و سه ماه گذشته را صرف توسعه استراتژی خود برای پیش بینی، مقابله و به حداقل رساندن آسیب های سیاست گذاری بی ثبات کننده ترامپ کرده اند. در نتیجه این برنامه ریزی، تلاش گسترده ای برای تقویت اقتصاد داخلی و روابط خارجی چین بی سر و صدا در جریان است.

تدارکات چین تقریباً منعکس کننده استراتژی  این کشور در دولت بایدن بود که در قابش «سرمایه گذاری، همسویی و رقابت» تعریف شده که شامل سرمایه گذاری در قدرت ایالات متحده، همسویی با شرکا و رقابت در صورت لزوم است.

در همین حال، کتاب بازی پکن برای رهایی از سیاست های سختگیرانه ترامپ، بر انعطاف پذیرتر کردن اقتصاد داخلی، آشتی با همسایگان کلیدی و تعمیق روابط در جنوب جهانی تمرکز دارد. شاید ترامپ بتواند چند پیروزی کوتاه مدت به دست آورد، اما برنامه های پکن فراتر از استراتژی مورد نظر او است. رهبران چین همچنان در مورد سرنوشت تاریخی این کشور در برابر فعل و انفعال های ایالات متحده به عنوان قدرت برتر جهان به اجماع دست یافتند. آنها فکر می کنند که سیاست های ترامپ قدرت ایالات متحده را تضعیف کرده و جایگاه جهانی این کشور را در دراز مدت کاهش می دهد. زمانی که این اتفاق بیفتد، چین می خواهد آماده بهره برداری باشد.

جنبش اصلاحات

تقویت جبهه داخلی یکی از عناصر کلیدی استراتژی پکن بوده است. چین با علم بر این که در دوران ریاست جمهوری ترامپ نوساناتی را در قالب تجارت، تحریم و کنترل صادرات تجربه خواهد کرد، اقدامات محرکی را برای تقویت اقتصاد واقعی و تقویت مصرف داخلی اجرایی کرده است.

در 8 نوامبر، سه روز پس از انتخابات ایالات متحده، پکن برنامه ای را برای توزیع 1.4 تریلیون دلار برای کاهش بدهی های دولت محلی طی دو سال اعلام کرد. صندوق بین المللی پول تخمین می زند که بدهی های دولت محلی چین در حدود 9 تریلیون دلار است. رسیدگی به این مشکل نشان‌دهنده فشار بزرگ دولت مرکزی برای تثبیت اقتصاد و القای اعتماد بیشتر به بازار چین است.

یک ماه بعد، در 9 دسامبر، پکن متعهد شد «سیاست‌های مالی فعال‌تر و سیاست‌های پولی نسبتاً سست»، که در عمل مستلزم هزینه‌های بیشتر دولت، توسعه بودجه و نرخ‌های بهره پایین‌تر است را اجرایی کند. توسل به این استراتژی نشان‌دهنده دور شدن از سیاست‌های بستن کمربند است که از سال 2010 در حال اجراست و حرکت به سمت محرک‌های اقتصادی است.

در اواسط دسامبر، کنفرانس مرکزی کار اقتصادی چین که سیاست اقتصادی سال آینده را تعیین می کند، این وعده ها را تکرار کرد. توصیه‌های آن شامل هزینه‌های بیشتر دولت، کاهش نرخ بهره و سایر سیاست‌هایی بود که هدفشان ایجاد رشد بود.

پکن برای اعمال چنین اقداماتی بدون توجه رویکرد ترامپ نیازمند استراتژی مشخصی است. رکود اقتصادی در سال‌های اخیر و نتایج ضعیف تلاش‌های محرک دولت تا کنون مستلزم مداخله اساسی‌تر است. اما نگرانی از افزایش تنش ها با ایالات متحده بدون شک سیاست گذاران را تحت تاثیر قرار داده است.

کنفرانس کار اقتصادی مرکزی در اعلامیه دسامبر خود، «تأثیر منفی عمیق‌تر تغییر محیط خارجی» را به عنوان انگیزه سیاست‌های مالی به‌روز شده خود ذکر کرد.

مهم ترین تغییر در محیط خارجی چین، نتیجه انتخابات ایالات متحده است. فشار پکن برای اصلاحات فقط برای رفع مشکلات اقتصادی داخلی نیست. همچنین تلاشی برای باز کردن فرصت های جدید برای تجارت بین المللی است. در گفت‌وگو با اعضای جامعه سیاست‌گذاری ایالات متحده پس از انتخابات نوامبر، طرفین چینی علاقه‌مندی خود را برای تحقق فاز یک توافق تجاری امضا شده توسط پکن و واشنگتن در ژانویه 2020 ابراز کردند که طبق آن چین 200 میلیارد دلار از محصولات ایالات متحده را خریداری می‌کند. آنها حتی امکان آغاز مذاکرات فاز دو را مطرح کردند که بر اصلاحات ساختاری، از جمله اقدامات مربوط به ارتباط بین دولت چین و شرکت های دولتی تمرکز دارد.

با توجه به حساسیت پکن در مورد چنین موضوعاتی، پیشرفت در این مذاکرات برای مدت طولانی مبهم بود. اما با کاهش رشد اقتصادی در داخل و تشدید جنگ تجاری با ایالات متحده، چین فشار بیشتری را احساس می کند.