پشت پرده دعوت شتاب زده ترامپ از نتانیاهو؛ رئیس جمهوری آمریکا «بی بی» را کیش و مات کرد؟
به گزارش اقتصادنیوز، نیویورک تایمز با انتشار گزارشی مدعی شد: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز دوشنبه مدعی شد که ایالات متحده قرار است روز شنبه آینده وارد مذاکرات مستقیم با ایران شود؛ -ادعایی که با واکنش سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران همراه شد و او تاکید کرد رایزنی ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم در عمان انجام می‌شود-.
ادعای ترامپ و سکوت غیرمعمول «بی بی»
نیویورک تایمز در ادامه این یادداشت ادعا کرد: در صورت برگزاری رایزنی‌ها، این نخستین گفتوگوها میان دو کشور از زمانی خواهد بود که ترامپ هفت سال پیش از توافق هسته‌ای دوره اوباما (برجام) خارج شد. با این حال، این مذاکرات در شرایطی بسیار حساس انجام خواهد شد؛ چرا به واسطه رویارویی‌های یکسال گذشته میان اسرائیل و محور مقاومت تنش‌ها در منطقه اوج گرفته و معادلات پیچیده‌تر شده است.
در این میان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که روز دوشنبه در جریان سفر به ایالات متحده در کنار ترامپ قرار داشت، ادعا کرد که هر توافق احتمالی باید مطابق «الگوی لیبی» باشد. اما به ادعای این نشریه، تفاوت قابل‌توجهی در این باره وجود دارد؛ بسیاری از تجهیزات غنی‌سازی لیبی پیش از تحویل به آمریکا در سال ۲۰۰۳ حتی از جعبه‌هایشان خارج نشده بودند، در حالی‌که تأسیسات هسته‌ای ایران دهه‌هاست فعال هستند، در سراسر کشور پراکنده‌اند و بخش زیادی از آن‌ها در اعماق زمین واقع شده‌اند.
نتانیاهو در جریان یک نشست پرسش‌وپاسخ طولانی با خبرنگاران، برخلاف سفر قبلی‌اش به واشنگتن که دو ماه پیش انجام شد، به طرز غیرمعمولی ساکت بود. پس از چند اظهارنظر مقدماتی، او عمدتاً نظاره‌گر سخنان ترامپ بود؛ رئیس‌جمهوری که اروپایی‌ها را متهم به «خیانت» به آمریکا کرد و هشدار داد که در صورت عدم عقب‌نشینی چین از اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه تا روز سه‌شنبه، تعرفه‌های شدیدتری علیه آن کشور اعمال خواهد کرد.
ترامپ همچنین ابهاماتی ایجاد کرد درباره اینکه آیا ساختار تعرفه‌های پیشنهادی او قرار است منبع درآمدی دائمی برای ایالات متحده داشته باشد یا صرفاً اهرمی برای مذاکرات.
پشت پرده شتاب ترامپ برای مذاکره
به ادعای نیویورک تایمز، نتانیاهو دفتر بیضی شکل کاخ سفید را بدون دریافت هیچ تعهد علنی از سوی ترامپ برای لغو تعرفه ۱۷ درصدی که بر اسرائیل -یکی از نزدیک‌ترین متحدان آمریکا- اعمال شده، ترک کرد. کسب این تعهد یکی از اهداف اصلی سفرش بود، به‌همراه درخواست برای دریافت تسلیحات بیشتر برای جنگ با حماس در غزه و عملیات نظامی اسرائیل در کرانه باختری.
اگر رهبران دو بازیگر درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگویی داشته‌اند، در سخنان علنی خود هیچ اشاره‌ای به آن نکردند. اظهارنظر ترامپ در باب برنامه هسته‌ای ایران چنین بود: «فکر می‌کنم همه موافقند که رسیدن به توافق بهتر از انجام کار بدیهی است و آن کار بدیهی چیزی نیست که من بخواهم واردش شوم یا صادقانه بگویم چیزی نیست که اسرائیل بخواهد واردش شود، اگر بتوان از آن اجتناب کرد».
همزمان به ادعای نیویورک تایمز، سه مقام ایرانی آگاه از گفت‌وگوهای میان ایران و ایالات متحده مدعی شدند که توصیف ترامپ از مذاکرات در راه، کاملاً دقیق نیست. آن‌ها گفتند بر اساس درک ایران از مذاکرات در عمان، این گفتوگوها قرار است ابتدا به‌صورت غیرمستقیم آغاز شوند، به این صورت که مذاکره‌کنندگان هر کشور در اتاق‌هایی جداگانه بنشینند و دیپلمات‌های عمانی پیام‌ها را میان آن‌ها جابه‌جا کنند.
این ساختار مشابه مذاکرات غیرمستقیمی است که دولت بایدن با ایران داشت و در آن میانجی‌ها دیپلمات‌های اروپایی بودند. ترامپ تا حدی در حال حل مسئله‌ای است که خود ایجاد کرده است. توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ منجر به خروج ۹۷ درصد از اورانیوم غنی شده ایران شد. باراک اوباما و مشاوران ارشد او در آن زمان گفتند که این بهترین توافق ممکن بود. اما این توافق، تجهیزات و دانش فنی لازم برای بازسازی برنامه هسته‌ای را در اختیار ایران باقی گذاشت و اکنون ایران مقدار کافی از سوخت هسته‌ای برای گریز هسته‌ای در مدت نسبتاً کوتاهی در اختیار دارد.
به ادعای این نشریه، زمان لازم برای گریز هسته‌ای، موضوعی مورد اختلاف است. نیویورک تایمز در اوایل فوریه مدعی شد که اطلاعات جدید نشان می‌دهد تیمی از دانشمندان ایرانی در حال بررسی رویکردی سریع‌تر برای گریز هسته‌ای هستند؛ گزارشی که صحتش تایید نشده و در حد یک ادعاست.
به نظر می‌رسد ترامپ هم از این یافته‌های ادعایی که در پایان دولت بایدن به دست آمده، مطلع شده و این اطلاعات فوریت بیشتری به مذاکرات داده است. مقامات دولت اعلام کرده‌اند که قصد ندارند وارد مذاکراتی طولانی‌مدت با تهران شوند.
