هرگز چهارزانو و دو زانو ننشینید!

دکتر علی پناهی، متخصص طب توانبخشی  با بیان اینکه بیشترین ارتروز در مفصل زانو رخ می دهد، افزود: بعد از مفصل زانو، آرتروز در مفصل لگن یا هیپ و بعد از آن مفصل مچ پا و مفصل شانه اتفاق می افتد؛ علت اینکه آرتروز مفصل زانو شایع تر است، این است که زانو مفصل خاصی است. در مفصل زانو دو استخوان ساق و ران روی هم قرار می گیرند که این دو استخوان سطح صافی دارند و راه رفتن را کنترل می کنند.

وی با بیان اینکه مفصل زانو مفصلی است که نیاز به حمایت عضلات و بافت های نگهدارنده اطراف دارد، ادامه داد: اگر هر کدام از این موارد آسیب ببیند، مثلا رباط ها، مینیسک، عضلات و همچنین استخوان کشکک، باعث آرتروز زانو می شود.

این متخصص طب توانبخشی با تاکید بر اینکه آرتروز اولیه از 45 تا 50 سالگی به بالا روی می دهد، بیان کرد: بیشتر در خانم ها دیده می شود و در آن عملا تخریب بافت استخوانی رخ می دهد. آرتروز ثانویه یا به علت آسیب ها و ضرباتی است که به زانو وارد می شود. مثلا پارگی مینیسک در فوتبالیست ها، زانو را مستعد آرتروز می کند و یا اختلالات مادرزادی مثل انحراف در زانو مانند پای پرانتزی و قرار گرفتن استخوان کشکک در جای نامناسب و همچنین ابتلا به آرتریت روماتوئید (روماتیسم) و درگیری سیستم ایمنی که غضروف داخل مفصل را تخریب می کند، بافت استخوانی را مستعد آرتروز می کند.

وی در پاسخ به این پرسش که از چه زمانی فرد متوجه بیماری آرتروز می شود؟، گفت: در ابتدا علائم به صورت دردهای گذراست که در شرایط خاص خودش را نشان می دهد. یعنی با فعالیت فرد، دردها شروع می شود و با استراحت بهبود می یابد؛ ولی وقتی آرتروز پیشرفت می کند، درد با استراحت کمتر می شود ولی به صفر نمی رسد.

پناهی شایعترین محل دردها را بیشتر در داخل زانو یا زیر کشکک دانست و افزود: چون داخل زانو منطقه ای است که وزن را منتقل می کند به ساق پا و این مساله فشار به سمت داخلی زانو وارد می کند.

وی در خصوص راه های پیشگیری از آرتروز ادامه داد: خودداری از قرار گرفتن در وضعیت اشتباه و غلط و پرهیز از حرکات تکراری. مثلا پرهیز از دو زانو و چهارزانو نشستن. تقویت بافت های اطراف زانو، تقویت عضلات اطراف زانو که این کار موجب کاهش دردهای زانو هم می شود. جلوگیری از افزایش وزن و همچنین اگر مشکل مادرزادی وجود دارد، مشکل را حل کنیم. مثلا کف پای صاف و پای پرانتزی اگر دارد، آن را به موقع برطرف کنیم. نرمی کشکک اگر وجود دارد درمان کنیم. نرمی کشکک بیشتر در خانم های 16 الی 18 ساله جوان ایجاد می شود که درد خفیف پشت کشکک ایجاد می کند.

این متخصص طب توانبخشی در پایان در پاسخ به این پرسش که درمان آرتروز چگونه است؟، اظهارداشت: ممکن است داروی خوراکی یا پماد موضعی به فرد داده شود، استفاده از سیستم گرما، سرما، ورزش درمانی، فیزیوتراپی و تزریق های داخل زانو ممکن است به افراد پیشنهاد شوند.