گرما و کم‌آبی بدن
به گزارش روز دوشنبه گروه اخبار علمی ایرنا، بیش از 60 درصد وزن بدن از آب تشکیل شده است. تمام سلول‌ها، اعضا و بافت‌های بدن برای عملکرد صحیح و ادامه حیات به آب وابسته هستند. کم آبی بسته به مقدار آن به سه درجه خفیف، متوسط و شدید طبقه‌بندی می‌شوند. برخی از مهمترین وظایف آب در بدن عبارتند از :
- به حفظ تعادل مایعات بدن کمک می کند
-دمای بدن را تنظیم می کند
-حرکات مفاصل را روان می کند
-از مفاصل، ستون فقرات و بافت ها محافظت می کند
-به دفع سموم و مواد زاید بدن کمک می کند
-یکی از مهمترین فاکتورهای زیبایی و نشاط پوست است
-به هضم غذا کمک می کند
-سبب کاهش وزن می شود
-به جذب مواد مغذی در بدن کمک می کند
-از تمام اعضای حیاتی بدن محافظت می کند
-به تبدیل غذا به انرژی کمک می کند
-اکسیژن را مرطوب می کند تا برای تنفس قابل استفاده شود
-به حمل مواد مغذی و آب به سلول ها کمک می کند
-عملکرد کلیه ها به آب وابسته است
ممکن است بر اثر شرایط خاصی مانند تعرق زیاد، گرما، اسهال و استفراغ، دیابت، فعالیت شدید فیزیکی و تکرر ادرار، بدن آب بیشتری از دست دهد. برخی از مهمترین علایم کم آبی بدن عبارتند از :
-سردرد و سرگیجه
کاهش آب بدن می تواند منجر به کاهش آب احاطه کننده مغز شود. نقش مایع دربرگیرنده مغز، جلوگیری از ضربه و تکان مغز است. بر اساس گزارشی که به تازگی در کتاب Clinical Neurology منتشر شده، میگرن و سردردهای تنشی بر اثر کم آبی تشدید می شوند.
-عدم تمرکز
بیش از 75 درصد مغز از آب تشکیل شده است و فراموشی، کاهش حافظه و عدم تمرکز، از مهمترین علایم کم آبی بدن محسوب می شوند. مطالعات نشان می دهد کم آبی مغز در احساس خستگی، استرس و نوسانات خلقی نیز نقش دارد.
-بوی بد دهان
کاهش آب سبب کاهش بزاق و افزایش باکتری در حفره دهان می شود و همین امر بوی بد دهان را به دنبال دارد.
-یبوست و سوء هاضمه
نقش آب در سیستم گوارشی مانند روان کننده است و سبب انعطاف پذیری دستگاه گوارشی می شود.
-میل شدید و ناگهانی به غذا
گاهی تشنگی سبب ارسال سیگنال های غلط به مغز می شود و فرد احساس گرسنگی می کند. از طرفی برهم خوردن تعادل مایعات و الکترولیت بدن، تمایل به مصرف غذاهای شور را افزایش می دهد.
-احساس خستگی و بی حالی
کاهش آب بدن می تواند منجر به کاهش فشار و اکسیژن خون شود که خواب آلودگی، خستگی و بی حالی را به دنبال دارد.
-درد مفاصل و عضلات
حدود 80 درصد مفاصل و عضلات از آب تشکیل شده‌اند و درد عضلات و مفاصل می تواند یکی از نشانه های کم آبی بدن باشد.
-تغییر رنگ و کاهش ادرار
-گرفتگی عضلات
-پوسته پوسته شدن لب و اطراف دهان
-افزایش ضربان قلب
-خشکی مو و پوست
-خشکی دهان
*** بهترین زمان برای نوشیدن آب
1-هنگام برخاستن از خواب
نوشیدن دو لیوان آب با دمای ولرم به محض برخاستن از خواب توصیه شده است. این کار به تنظیم دمای بدن و بهبود عملکرد اندام ها کمک می کند و غلظت خون را متعادل می کند.
2-نیم ساعت قبل از وعده های اصلی غذا
نوشیدن آب نیم ساعت قبل از غذا به گوارش مواد غذایی کمک می کند و از طرفی بخشی از حجم معده را اشغال و اشتها را کاهش می دهد.
3-هنگام گرسنگی
ممکن است احساس گرسنگی کاذب باشد و نوشیدن یک لیوان آب به پر شدن بخشی از معده کمک می کند.
4-قبل از امتحان و فعالیت های دشوار ذهنی
آبرسانی به بدن و مغز سبب افزایش کارایی مغز شده و می تواند در بهبود عملکرد مغز موثر باشد.
5-قبل از ورزش
به منظور تنظیم دمای بدن و آبرسانی به اندام ها، مصرف دو لیوان آب قبل از جلسات ورزش ضروری است.
6-پس از ورزش
پس از ورزش به دلیل تعرق، نوشیدن آب ضروری است.
7-زمانی که در معرض انواع میکروب قرار دارید
اماکن شلوغ مانند مترو و بیمارستان، فضاهایی است که بیشترین میزان میکروب، ویروس و میکروارگانیسم های بیماری زا را در خود جای داده است. آبرسانی به بدن مهمترین روش برای تقویت سیستم ایمنی برای حمله به عوامل بیماری زاست.
8-هنگام ابتلا به بیماری
نوشیدن آب، میوه و انواع مایعات هنگام ابتلا به انواع بیماری ها ضروری است.
8-هنگام خستگی
یکی از مهمترین راهکارهای مبارزه با خستگی، نوشیدن آب است.
9-هنگام سردرد
کم آبی بدن یکی از مهمترین دلایل بروز سردرد است.
10-قبل از رفتن به رختخواب
نوشیدن یک لیوان آب قبل از خواب احتمال حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد.
11-قبل از استحمام
نوشیدن آب قبل از استحمام از افزایش فشار خون جلوگیری می کند
*** مواد غذایی که به حفظ آب بدن کمک می‌کنند
شیر کامل، شیر بدون چربی و آبمیوه های طبیعی مدت زمان زیادی در بدن باقی می مانند؛ بنابراین گزینه های ایده آلی برای روزهای گرم تابستان هستند. برخی از مهمترین مواد غذایی برای حفظ میزان آب بدن عبارتند از:
-هندوانه
-کاهو
-کرفس
-تربچه
-گوجه فرنگی
-فلفل سبز
-گل کلم
-طالبی
-خیار
-اسفناج
-توت فرنگی
-بروکلی
-گریپ فروت
-هویج
-خربزه
