داغ ننگ 72 ساله/ یادبود آتشی که آمریکا برافروخت
آن جنگ که جنگ جهانی دوم بود، پس از این حادثه البته پایان یافت و «هری ترومن» رئیس جمهوری وقت آمریکا سرمست پیروزی شد. اما 72 سال پس از این فاجعه، داغ آن آتش همچنان زبانه می کشد.
به گزارش ایرنا، 72 سال پیش در چنین روزی نخستین حمله اتمی جهان علیه بشریت شکل گرفت و به دستور رئیس جمهوری وقت آمریکا شهر هیروشیما و در فاصله سه روز بعد شهر ناگازاکی هدف دو فروند بمب اتمی قرار گرفت. با این دو حمله عصر هسته ای جهان آغاز شد و لکه سیاهی در تاریخ آمریکا ثبت شد که پس از گذشت بیش از هفت دهه، سیاهی اش همچنان دامن آمریکا را گرفته است.
امروز نیز همانند سال های قبل زنگ صلح در ساعت 8:15 دقیقه به وقت محلی در شهر هیروشیما به صدا درآمد؛ دقیقا همان ساعتی که «پل تیبتس» خلبان آمریکایی با انداختن بمب به روی مردم هیروشیما در سال 1945 نخستین حمله اتمی جهان را به نام خود ثبت کرد و گزارش موفقیت آمیز بودن عملیات را به واشنگتن مخابره کرد.
مراسم امروز با حضور بازماندگان و خویشاوندان قربانیان و حدود 50 هزار نفر از مردم ژاپن آغاز شد و جمع کثیری از فعالان صلح، مقام‌های رسمی ژاپن، مسئولا، دیپلمات های و نمایندگان 70 کشور و اتحادیه های بین المللی نیز در آن حضور داشتند.
از آئین های این مراسم، رها سازی هزاران فانوس به یاد قربانیان این حادثه روی سطح آب رود «موتویاسوی» بود که نماد سفر پس از مرگ قربانیان حادثه است.
همچنین خانواده های بازماندگان این فاجعه علاوه بر برگزاری مراسم نیایش و یک دقیقه سکوت، کبوترهایی را به نشانه آزادی رها و بیانیه صلح را قرائت کردند.
«شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن نیز در این مراسم همچون سخنان سال گذشته خود از «صلح جهانی» و «خلع سلاح اتمی» سخن گفت و از کشورهای دنیا خواست برای تحقق این اهداف تلاش کنند.
او گفت که نباید تجربه تلخ هیروشیما و ناگازاکی را دوباره تکرار کنیم و این وظیفه ما است که به این هدف پایبند باشیم.
همچنین «کازومی ماتسویی» شهردار هیروشیما نیز در سخنانی با اشاره به درد و رنج ناشی از این بمباران و مرگ 214 هزار نفر، از دولت ژاپن خواست برای کمک و تحقق بخشیدن به یک معاهده منع سلاح های هسته ای دائمی کمک کند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان هم با ارسال پیامی به مناسبت هفتاد و دومین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما، خواستار جهانی عاری از سلاحهای هسته ای شد.
بمب اتمی هیروشما که قدرت آن نزدیک به 16 کیلو تن «تی ان تی» بود، انفجاری را موجب شد که حرارت آن دمای محل انفجار را به چهار هزار درجه رساند و دهها هزار کشته به جای گذاشت.
بر اساس آمارهای منتشر شده، حدود 140 هزار نفر که عمدتا غیرنظامی بودند در بمباران شهر هیروشیما و 70 هزار نفر در ناگازاکی در حمله آمریکا و آثار ناشی از آن کشته شده‌اند.
* سرنوشت عامل فاجعه
«پل تیبتس» که نخستین بمب اتمی را روی مردم شهر هیروشیما انداخت 92 سال عمر کرد و برای بمبارانی که به مرگ دهها هزار غیر نظامی منجر شد، هرگز ابراز پشیمانی نکرد.
وی حتی برای انجام این عملیات مدال گرفت که دومین مدال ارزشمند ارتش آمریکا در آن زمان محسوب می شد.
او در مقابل همه انتقادها در زمینه عملکردش گفت که این اقدام زندگی شماری را نجات داده است چرا که اگر آمریکا ژاپن را اشغال می‌کرد، در هر دو طرف باید قربانیان بیشتری می‌دادند.
گفته می شود که آمریکا این حادثه را برای پایان جنگ جهانی دوم و واداشتن ژاپن به تسلیم رقم زده است که بیش از 100 هزار انسان پس از اصابت نخستین بمب در شهر هیروشیما در دم کشته و بسیاری از این افراد که در مرکز انفجار بودند، در یک لحظه تبدیل به خاکستر شدند و شمار زیادی هم در اثر موج انفجار یا میزان بالای تشعشعات جان خود را از دست دادند.
بر اساس اسناد و شواهد موجود این اتفاق در حالی در روز یکشنبه آفتابی در تاریخ 6 آگوست 1945 حادث شد که مردم شهر هیروشیما به خوبی متوجه حضور بمب‌افکن آمریکایی در آسمان شهرشان شدند.
بمباران هیروشیما پایان کار نبود چرا که سه روز بعد از انداختن بمب اتمی «پسر کوچک» روی هیروشیما شهر ناگازاکی هم بمباران اتمی شد. اسم بمب اتمی که ناگازاکی را با خاک یکسان کرد «پسر چاق» بود.
* فرمان هری ترومن
دستور بمباران شهر هیروشیما توسط «هری ترومن» رئیس‌جمهور وقت آمریکا در حالی صادر شد که او کمتر از چهار ماه به مقام ریاست جمهوری رسیده بود.
او پس از این حادثه در پیامی رادیویی خبر استفاده از بمب اتمی علیه هیروشیما را اینگونه به مردم دنیا اعلام کرد: «اندکی پیش، یک هواپیمای آمریکایی یک بمب بر سر هیروشیما انداخت و مفید بودن این شهر برای دشمن را از بین برد. ما با این بمب، افزایشی جدید و انقلابی به قدرت تخریب خود اضافه کرده‌ایم. آنچه انجام شده است، بزرگترین دستاورد علم مدیریت‌شده در تاریخ است.»
ترومن در سن 88 سالگی فوت کرد و تا روز آخر هم از تصمیم خود در بمباران اتمی ژاپن دفاع کرد؛ البته تاکنون نیز هیچ مقام آمریکایی بعد از این نسل کشی حاضر به عذرخواهی از مردم ژاپن نشده است.
* اولین حضور رسمی مقامات آمریکا در هیروشیما
اولین حضور رسمی یک مقام آمریکایی در آیین گرامیداشت این اتفاق ناگوار مربوط به سال 2010 است؛ زمانی که دولت آمریکا رضایت داد در جریان شصت و پنجمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما «جان روس» سفیر خود در ژاپن را به این مراسم بفرستد.
اما پس از آن باراک اوباما اولین رئیس جمهوری آمریکا بود که به این شهر آمد. او هفتم خرداد ماه سال گذشته زمانیکه برای شرکت چهل و دومین اجلاس سران «جی هفت» به «ایسه شیما»ی ژاپن سفر کرده بود وارد شهر هیروشیما شد و همراه با شش همتای دیگر خود از محل یادبود و گرامیداشت کشته شدگان این حادثه بازدید کرد.
او پس از ورود به این شهر و برای بزرگداشت قربانیان بمباران اتمی این شهر توسط کشورش در پای ستون یادبود کشته‌شدگان هیروشیما قرار گرفت و به رغم تقاضای مردم ژاپن و کره جنوبی «اوباما» حاضر به عذرخواهی نشد و فقط به ادای احترام و اهدای تاج گل به درگذشتگان این حادثه بسنده کرد.
امروز اما پس از 72 سال از وقوع این اتفاق ناگوار، ژاپن همچنان با پیامدهای این بمباران اتمی دست به گریبان است و دولت این کشور ماهیانه مبلغی را به بازمانده‌های آن روزها می‌دهد تا بتوانند نه تنها با اثرات فیزیکی قرار گرفتن در معرض تشعشعات هسته‌ای مقابله کنند، بلکه بر اثرات روانی آن هم غلبه نمایند.
هم اکنون نیز تعدادی از بازماندگان حادثه دلخراش بمباران هیروشیما و ناگازاکی زنده هستند که البته در برخی مراکز خاص نگهداری می شوند.
یکی از این مراکز آسایشگاهی است که دکتر «نانائو کامادا» مسئول آن است.
او در آستانه سالگرد این حادثه دلخراش در سخنانی گفت: «نزدیک به 300 نفر از آسیب دیدگان بمباران اتمی هیروشیما در این مرکز نگهداری می شوند که همه آنها قربانیان بمب‌های اتمی هستند. دلیل اصلی بیماری آنها تشعشعات هسته ای است. آنها علاوه بر آنکه دارای سن بالایی شده اند بیشترشان دچار سرطان و مشکلات قلبی هستند.»
* هیروشیما در سایه مصلحت اندیشی ژاپن
ژاپن و آمریکا به رغم حوادث اتمی، امروز رابطه گرم و نزدیکی با یکدیگر دارند و حادثه تلخ هیروشیما که زمانی به تاوان جفای امپراتوری ژاپن در جنگ جهانی دوم، آتش گدازه های نخستین بمب اتمی جهان را به جان خود خرید، امروز بعد از گذشت 72 سال از آن مصیبت، بنا به مصلحت دولت توکیو راضی به پنهان کردن چهره داغ دیده اش در زیر غبار زمان است.
امروز کشور ژاپن آن کشور دوران جنگ جهانی دوم نیست چرا که این کشور امروز در موازنه قدرتی که در منطقه استراتژیک آسیا - پاسیفک در جریان است، نه تنها جای زخمی که آمریکا 72 سال پیش بر پیکره اش نشاند، پنهان می کند بلکه با تلاش برای تغییر قانون اساسی به نفع حضور ارتش خود در جنگ های فراسرزمینی، تمام قد در کنار دولت واشنگتن ایستاده است و حریف قدری چون چین را به مصاف خود می طلبد.
قانون اساسی ژاپن در سال 1947 تدوین و با فشار نظامیان آمریکایی تصویب شد. طبق این قانون، ژاپن اجازه داشتن «ارتش» به معنی مصطلح آن را ندارد و در مقابل می تواند نیروهای محدود نظامی موسوم به «نیروهای دفاع از خود» داشته باشد.
این در حالیست که امروز ژاپن میزبان حدود 50 هزار نیروی آمریکایی در پایگاه های این کشور در خاک خود به رغم اعتراضات مردمی است و دولت توکیو نیز تاکنون توجهی به این اعتراضات نداشته است.
