ماموریت «ولد الشیخ» در تهران

به گزارش اقتصادنیوز ، ولد الشیخ پیش‌تر در سفر به مسقط با مقامات عمانی درخصوص تقویت راه‌های رسیدن به صلح و ایجاد گشایش در بن‌بست کنونی به مذاکره نشسته بود. به‌نظر می‌رسد ماموریت فرستاده سازمان ملل در تهران با چراغ سبز طرف‌های درگیر بحران صورت گرفته است. به‌خصوص که در مواضع اخیر عربستان در قبال یمن برخی گشایش‌ها ایجاد شده است و رسانه‌ها از تمایل مقامات سعودی برای تقویت مذاکره و فرآیند صلح خبر داده‌اند.

پیش‌تر وب‌سایت آمریکایی «جاست سکیوریتی» در تحلیلی از زد و بندی محرمانه و بزرگ پرده برداشته بود که نشان می‌دهد عربستان و یمن آن را برای پایان دادن به جنگ ترتیب داده بودند. فارغ از صحت و سقم این خبر، آنچه پیداست بن‌بست موجود نمی‌تواند پایدار باشد و لازم است با برخی تحرکات و تعدیل مواضع طرفین به سمت آتش‌بس، ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و تشکیل دولت در یمن حرکت کرد. در این چارچوب به‌نظر می‌رسد تلاش فرستاده ویژه سازمان ملل در تهران، برای تقویت این فرآیند و استفاده از ظرفیت ایران به دلیل نفوذی که بر شیعیان حوثی دارد صورت گرفته است.

ایجاد گشایش در بن‌بست سیاسی یمن

در همین ارتباط، اسماعیل ولد الشیخ دیروز در دیدار با محمدجواد ظریف و معاونش حسین جابری‌انصاری، آخرین تحولات یمن را مورد بحث و تبادل‌نظر قرار داد. معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه در دیدار نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی از بحران شدید انسانی در یمن و اعلام حمایت از تلاش‌های سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ و بحران یمن، چارچوب پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران برای حل سیاسی بحران یمن و اصولی که باید در مسیر حل این بحران مورد توجه قرار گیرد را برشمرد. در این دیدار که با ضیافت ناهار میزبان به افتخار میهمان ادامه یافت، نماینده دبیرکل سازمان ملل از ایران درخواست کرد از این تلاش‌ها حمایت کند. طرفین همچنین در این دیدار درباره ایده‌های جدید برای ایجاد گشایش در بن‌بست سیاسی موجود تبادل نظر کردند. فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن هفته گذشته نیز در سفر به عمان با یوسف بن‌علوی وزیر خارجه این کشور دیدار و درباره بحران یمن گفت‌وگو کرد. ولد الشیخ احمد در آخرین سفرش به تهران با ظریف وزیر خارجه و حسین امیرعبداللهیان معاون وقت وزارت‌خارجه دیدار و گفت‌وگو کرده بود. او اردیبهشت و آبان 1394 به تهران سفر کرده بود. این دیپلمات اهل موریتانی در سال 2015 به این سمت منصوب شد و تاکنون چند سفر به ایران داشته است.

موفقیت تلاش‌ها منوط به رعایت بی‌طرفی

در ادامه این دیدارها معاون عربی و آفریقای وزیرامور خارجه با تاکید بر حمایت ایران از تلاش‌های سازمان ملل متحد برای حل بحران یمن گفت موفقیت تلاش‌های سازمان ملل برای حل بحران یمن منوط به رعایت بی‌طرفی است. حسین جابری‌انصاری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه گفت‌وگوهای خوب و سازنده‌ای با نماینده سازمان ملل متحد در امور یمن داشتیم، ابراز کرد: «ایشان در تلاش هستند در شرایط فعلی حل این بحران را از طریق سیاسی فعال کنند و در راستای حل سیاسی این بحران دیداری از ایران داشتند و قرار است با مقامات جمهوری اسلامی ایران رایزنی کنند.» او با بیان اینکه ولد الشیخ در چارچوب همین موضوع یعنی جلب کمک برای تحقق حل بحران یمن از طریق سیاسی به تعدادی دیگر از کشورهای منطقه نیز سفر کرده‌اند، گفت: «جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای بحران یمن تاکید داشت که راه‌حل این بحران همانند دیگر بحران‌های مشابه در منطقه راه‌حل نظامی نیست و باید این بحران را از طریق سیاسی و انجام گفت‌وگوهای مستقیم بین طرف‌های درگیر و مراجعه به نظرات و دیدگاه‌های مردم یمن حل کرد.» ایران از همان آغاز تهاجم نظامی عربستان و ائتلاف عربی به یمن در فروردین 94، طرح صلح چهار ماده‌ای را با هدف پایان دادن به درگیری‌ها در یمن به سازمان ملل تسلیم کرد. این طرح خواستار آتش‌بس فوری در یمن، پایان دادن به تمامی حملات خارجی، کمک‌رسانی انسانی و از سر‌گیری گفت‌وگوهای ملی و استقرار یک دولت وحدت ملی فراگیر است که همان زمان راجح بدیع، سخنگوی دولت مستعفی یمن با رد این پیشنهاد به رویترز گفته بود که این طرح تنها یک مانور سیاسی است. دولت مستعفی یمن و حامی اصلی آن یعنی عربستان، ایران را به دخالت در امور داخلی یمن و کمک‌های نظامی به انصارالله متهم کرده‌اند.

تاکید ولد الشیخ بر بازگشایی فرودگاه صنعا

همزمان، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن در دیدار با جابری‌انصاری بار دیگر با قدردانی از حمایت‌های ایران برای دستیابی به راه‌حل مسالمت‌آمیز و برقراری صلح در یمن تاکید کرد که بحران یمن راه‌حل نظامی ندارد. ولد الشیخ در گفت‌وگو با خبرنگاران با تاکید بر اینکه راه‌حل همه این مسائل از جمله شیوع وبا و فاجعه انسانی یک راه‌حل سیاسی فوری است، گفت: «من از این فرصت استفاده می‌کنم تا بار دیگر خواستار بازگشایی فرودگاه صنعا به‌ویژه به منظور امور انسان‌دوستانه از جمله انتقال بیماران و رفت و آمد عموم مردم و از جمله دانشجویان شوم.» او بازگشایی فرودگاه صنعا را اقدامی ضروری برشمرد و افزود: «در حال حاضر در راستای بازگشایی این فرودگاه در تلاش هستیم نقل‌وانتقالات تسهیل شود.» به‌نظر می‌رسد تاکید و اصرار نماینده سازمان ملل به بازگشایی فرودگاه صنعا پایتخت یمن، نشان می‌دهد او در سفر به تهران به دنبال این بوده تا از نفوذ تهران بر انصارالله و متحدان آن برای بازگشایی این فرودگاه استفاده کند. چون شهر صنعا و فرودگاه آن جزو مناطقی است که تحت‌نظر انصارالله اداره می‌شود.

یافتن راه‌حل‌های سیاسی جامع

نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن در ادامه دیدارهای خود با مقامات وزارت خارجه ایران عصر دیروز در دیدار با محمدجواد ظریف، بر لزوم پایان دادن به فاجعه انسانی در این کشور و یافتن راه‌حل سیاسی جامع تاکید کرد. در این دیدار آخرین تحولات یمن نیز مورد بررسی قرار گرفت.

گشایش در مواضع عربستان

سفر ولد الشیخ به تهران این سوال را به‌وجود آورده که آیا در مواضع عربستان در قبال یمن گشایشی ایجاد شده که نماینده سازمان ملل پس از نزدیک به 2 سال به تهران سفر کرده است؟ به‌نظر می‌رسد پاسخ به این سوال تا حدی مثبت است، چون فرسایشی شدن جنگ در یمن بدون اینکه سعودی‌ها به خواسته‌های خود در این جنگ دست یافته باشند و از سوی دیگر افزایش هزینه‌های جنگی و سنگینی آن بر گرده اقتصاد عربستان باعث شده مقامات سعودی به سمت تعدیل مواضع خود حرکت کنند. عربستان از آغاز حمله به یمن، با استفاده از تسلیحات سنگین، تاسیسات و زیرساخت‌های یمن را تخریب کرده است. عربستان با هدف جلوگیری از پیشروی انصارالله و بازگرداندن عبدربه منصور هادی، رئیس‌جمهوری مستعفی و فراری یمن به قدرت به این کشور حمله کرده که تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن صدها هزار نفر و آواره شدن نزدیک به یک میلیون نفر شده است.

گزارش از کامران کرمی