جلب رضایت همزمان ایران و اسرائیل
ماکسیم ساچکوف در المانیتور نوشت: این هفته مقامات روسیه و اسرائیل در مسکو در مورد میزان حضور کنونی و آینده ایران در سوریه با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند. آویگدور لیبرمن وزیر دفاع و دیگر مقامات ارشد اسرائیل در 31 می با سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه دیدار داشتند. مهم ترین محور این دیدار نقش ایران و هم پیمانان منطقه ای آن ها در سوریه است. از زمان نشست بین ولادیمیر پوتین و بشار اسد در 17 می و تاکید پوتین بر خروج سریع تمام نیروهای خارجی از سوریه، مقامات عالی رتبه روسیه این اظهارات را در موقعیت های مختلف تکرار کردند که برخی از مقامات به طور مستقیم به نیروهای هم پیمان ایران اشاره کردند. این موضوع گمانه زنی ها را در مورد تغییرات آشکار رفتار روسیه نسبت به ایران تشدید کرد.
در ادامه این گزارش آمده است: در هفته های اخیر تماس های مکرر بین روسیه و اسرائیل شایعاتی را مبتنی بر توافق پنهانی بین این دو در خروج شبه نظامیان هم پیمان ایران در جنوب سوریه افزایش پیدا کرده است . ظاهرا این ادعا با ناتوانی واقعی روسیه برای تحقق این هدف همراه شده است. در بحبوحه مذاکرات بین روسیه – آمریکا – اسرائیل و اردن در مورد مناطق کاهش تنش در جنوب غربی سوریه، شویگو و لیبرمن با یکدیگر گفتگو کردند. هرکسی این صحنه را تماشا میکند به راحتی تصور می کند دولت روسیه به سمت اسرائیل و آمریکا چرخش پیدا کرده است. در این نشست شویگو بر موفقیت های اخیر دولت سوریه تاکید کرد و گفت که مناطق تحت کنترل دولت سوریه اکنون آماده بازگشت پناهندگان و شرایط مناسب برای زندگی آن هاست.
در شرایط موجود بشار اسد درصدد تدارک حمله به شورشیان در استان درعاست. اخیرا اسرائیل و آمریکا اعتراضات و فشارهای خود را نسبت به حضور ایران و شبه نظامیان شیعه در سوریه تشدید کرده اند. مسکو درصدد حل و فصل این مسئله است. راه حل مسکو رضایت اسرائیل در حمله اسد به شورشیان در درعا در ازای مذاکره برای خروج بالقوه نیروهای هم پیمان ایران در سوریه است. اما اسرائیل از این که اهرم نفوذ خود را با پیروزی شبه نظامیان تحت حمایت ایران و حزب الله در جنگ با درعا از دست دهد هراسان است. اما اگر عدم حضور نظامی ایران در جنوب سوریه و همچنین عدم مشارکت آن ها در عملیات نظامی ارتش سوریه تضمین شود اسرائیل ممکن است با تهاجم دولت سوریه با درعا مخالفت نکند.
المانیتور در گزارشی مطرح کرد که مجتبی فردوسی پور سفیر ایران در اردن در اظهاراتی بر حمایت ایران از مناطق کاهش تنش در سوریه تاکید کرد. در همین حال منابع حزب الله به رسانه های روسیه گفته اند که اگر دولت سوریه با درخواست بالقوه روسیه در زمینه عدم مشارکت حزب الله و سایر شبه نظامیان شیعه در تهاجم به درعا موافقت کند حزب الله ممکن است از این مسئله پیروی کند.
یکی از راه حل های پذیرفته شده برای حل این معضل توسط اسرائیل و حزب الله ، اعزام پلیس نظامی روسیه به این منطقه است. نویسنده این راه حل را « سناریوی صلح آمیز » می داند که شورشیان باید سلاح خود را به زمین بگذارند و منطقه را تسلیم نیروهای دولتی کنند. راه حل دیگر کنترل منطقه توسط ارتش سوریه با زور و متعاقب آن استقرار پلیس نظامی روسیه است که از آن به عنوان « سناریوی تهاجمی » یاد می کند. مسکو در مورد سناریوهای فوق با مشکلاتی روبرو است و اقدامات میانجی گرایانه روسیه با پیچیدگی همراه شده است. تهاجم نظامی توسط ارتش سوریه می تواند منجر به تلفات عظیم غیرنظامیان گردد بنابراین روسیه خواهان سناریوی صلح آمیز به عنوان عنصر مهم برای موفقیت مناطق کاهش تنش است.
کانال یک تلوزیون اسرائیل گزارش داد که در تماس تلفنی بین نتانیاهو و پوتین در 30 می در مورد امکان حفظ ایران و همپیمانانش در 70-80 کیلومتری مرزهای سوریه و اسرائیل با یکدیگر گفتگو کرده اند. اکنون تهران با دیده ناامیدی به اقدامات روسیه نگاه می کنند. بنابراین تعامل و مذاکره روسیه با رقبای ایران قابل درک است که احساسات ضد روسی در ایران تشدید گردد چرا که هنوز بی اعتمادی عمیق تاریخی آن ها نسبت به روسیه از بین نرفته است. با این حال تماس های روسیه و اسرائیل به این معنا نیست که مسکو نگرش خود را نسبت به شریک حیاتی خود در سوریه تغییر داده است.
لاوروف در کنفرانس بین المللی مسکو در 30 می گفت: « منافع روسیه نمی تواند صد درصد با تمام قدرت های منطقه ای از جمله ایران و اسرائیل همخوانی داشته باشد. ما همچنین با این دیدگاه که ایران ریشه تمام مشکلات منطقه در سوریه، فلسطین، لبنان و عراق است مخالف هستیم. هنگامی که ما به شرایط منطقه نگاه می کنیم به جای تلاش برای انزوا بر تعامل با تمام طرف های مذاکرات تاکید می کنیم.»
نویسنده در ادامه تاکید کرد که مسئله این است که روسیه نمی تواند ایران را مجبور به خروج از جنوب سوریه کند و تنها می تواند از طریق مذاکرات با تهران و مشارکت داوطلبانه ایران با مشوق های روشن از سوی روسیه زمینه خروج این کشور را از سوریه فراهم کند. با وجود پیچیدگی های فعلی، هیچ نقطه امیدی برای حل و فصل وضعیت جنوب سوریه وجود ندارد. یکی از چالش های بزرگ این مسئله حضور طولانی مدت ایران در سوریه است. بنابراین هیچ راهی برای روسیه یا هر قدرت خارجی دیگر برای تضمین سوریه عاری از ایران وجود ندارد. بنابراین هر چقدر اسرائیل در تخریب اهداف ایران در سوریه تلاش کند مهم نیست؛ بلکه این حملات می تواند منجر به یک جنگ منطقه ای گردد.
منبع: انتخاب
