استاد دانشگاه پرینستون مطرح کرد؛
دام تندروهای برای از بین بردن شانس معامله ترامپ وایران
اقتصادنیوز: سیدحسین موسویان، عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای این روزها به‌عنوان استاد دانشگاه پرینستون در آمریکا اقامت دارد. گفت‌وگویی با روزنامه همشهری انجام داده است.
به گزارش اقتصادنیوز گزیده این گفت‌وگو به این شرح است:
به گزارش عصرایران به نقل از همشهری مشروح مصاحبه را در ادامه می‌خوانید:
*در شرایط فعلی شخص ترامپ به‌دنبال حمله نظامی به ایران نیست و خواهان یک معامله با ایران است؛ البته جان بولتون و برخی دیگر از کارگزاران کلیدی دولت آمریکا در یک هماهنگی با نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و عربستان و متحدانش و گروه‌های تروریستی ضد‌جمهوری اسلامی مثل منافقین، بنا دارند تا یک‌سال آینده در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی، از هرچه در ظرفیت و توان دارند برای ساقط کردن حکومت ایران استفاده کنند. برای این محور یک دوره زمانی محدود وجود دارد و آن هم 2سال باقیمانده دور اول ترامپ است.
* از نظر آنها چنین فرصتی تکرار نخواهد شد؛ اولا هیچ‌گاه نئوکان‌ها فردی رادیکال‌تر از بولتون پیدا نخواهند کرد که زمام کلیدی‌ترین منصب سیاسی- امنیتی آمریکا را عهده‌دار باشد. همه هم می‌دانند که جان بولتون متحد گروهک تروریستی منافقین بوده است.
*در شرایط فعلی شخص ترامپ به‌دنبال حمله نظامی به ایران نیست و خواهان یک معامله با ایران است؛ البته جان بولتون و برخی دیگر از کارگزاران کلیدی دولت آمریکا در یک هماهنگی با نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و عربستان و متحدانش و گروه‌های تروریستی ضد‌جمهوری اسلامی مثل منافقین، بنا دارند تا یک‌سال آینده در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی، از هرچه در ظرفیت و توان دارند برای ساقط کردن حکومت ایران استفاده کنند. برای این محور یک دوره زمانی محدود وجود دارد و آن هم 2سال باقیمانده دور اول ترامپ است.
* از نظر آنها چنین فرصتی تکرار نخواهد شد؛ اولا هیچ‌گاه نئوکان‌ها فردی رادیکال‌تر از بولتون پیدا نخواهند کرد که زمام کلیدی‌ترین منصب سیاسی- امنیتی آمریکا را عهده‌دار باشد. همه هم می‌دانند که جان بولتون متحد گروهک تروریستی منافقین بوده است.
*از طرفی برای نتانیاهو هم چنین فرصتی تکرار نخواهد شد چون قدرت امروز او در کاخ سفید از قدرت وزیر خارجه آمریکا هم بیشتر است؛ درحالی‌که در دوره اوباما نه‌تنها یکصدم چنین نفوذی نداشت، بلکه اوباما و نتانیاهو از یکدیگر متنفر هم بودند.بن سلمان ولیعهد عربستان و بن زائد امارات هم چون همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد ترامپ گذاشته‌اند، از وحشت پایان دوره ترامپ و روی کار آمدن مجدد دمکرات‌ها و فردی مثل اوباما خواب ندارند.
*یک‌سال دیگر از نظر زمانی به وضعیتی می‌رسیم که مبارزات انتخاباتی آمریکا شروع شده و ترامپ می‌خواهد به هر قیمت برنده شود. در بعد سیاست خارجی برای ترامپ موضوعات حیاتی ونزوئلا، ایران، کره‌شمالی، خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان و سوریه و نتیجه معادلات قدرت در سوریه و یمن است.
*یک‌سال دیگر از نظر زمانی به وضعیتی می‌رسیم که مبارزات انتخاباتی آمریکا شروع شده و ترامپ می‌خواهد به هر قیمت برنده شود. در بعد سیاست خارجی برای ترامپ موضوعات حیاتی ونزوئلا، ایران، کره‌شمالی، خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان و سوریه و نتیجه معادلات قدرت در سوریه و یمن است.
*از طرف دیگر بعد از یک‌سال مثلث نتانیاهو-جان بولتون-بن سلمان/بن زائد هم نتیجه فشارها به ایران را ارزیابی خواهند کرد و اگر مشاهده کنند که با وجود همه تحریم‌ها و فشار، به نتیجه مورد دلخواه نرسیده‌اند، آنگاه سعی خواهند کرد ایران را در اولویت ترامپ قرار دهند تا تعیین تکلیف کنند و در چنین شرایطی باید نگران طراحی توطئه‌ای برای تقابل نظامی آمریکا با ایران بود.
* قرار دادن سپاه در فهرست تروریستی دولت آمریکا مغایر تمام اصول، نرم‌ها و مقررات بین‌الملل است؛ زیرا سپاه واحد رسمی نظامی ایران و یکی از اجزای مهم نظام حکومتی ایران است. از طرفی این اقدام آمریکا اقدامی علیه حاکمیت ایران است. برخی نباید تصور کنند که این اقدامی در مخالفت با یک جناح سیاسی در ایران است.
*جناح‌بازها به رهبری جان بولتون در کاخ سفید با چنین اقدامی در حقیقت می‌خواهند شانس ترامپ برای معامله با ایران را به صفر برسانند.
*طبیعی است که ایران نیز اقدام متقابل کرده و ارتش آمریکا را به‌عنوان یک گروه تروریستی اعلام کند. باتوجه به اینکه نیروی قدس سپاه و نیروی سنتکام آمریکا (همتای نیروی قدس) از مؤثرترین واحدهای نظامی در منطقه هستند، چنین روندی احتمال تشدید تقابلات منطقه‌ای و بروز جنگ بین 2 کشور را افزایش خواهد داد.
*واحدهای نظامی کشورهایی مثل عراق که دچار بحران هستند و مجبورند با ارتش هر دو کشور همکاری موازی داشته باشند، با مشکلات متعددی مواجه خواهند شد؛ ضمن اینکه کارآمدی‌شان در مقابله با تهدیدات کاهش خواهد یافت.
* قرار دادن سپاه در فهرست تروریستی دولت آمریکا مغایر تمام اصول، نرم‌ها و مقررات بین‌الملل است؛ زیرا سپاه واحد رسمی نظامی ایران و یکی از اجزای مهم نظام حکومتی ایران است. از طرفی این اقدام آمریکا اقدامی علیه حاکمیت ایران است. برخی نباید تصور کنند که این اقدامی در مخالفت با یک جناح سیاسی در ایران است.
*جناح‌بازها به رهبری جان بولتون در کاخ سفید با چنین اقدامی در حقیقت می‌خواهند شانس ترامپ برای معامله با ایران را به صفر برسانند.
*طبیعی است که ایران نیز اقدام متقابل کرده و ارتش آمریکا را به‌عنوان یک گروه تروریستی اعلام کند. باتوجه به اینکه نیروی قدس سپاه و نیروی سنتکام آمریکا (همتای نیروی قدس) از مؤثرترین واحدهای نظامی در منطقه هستند، چنین روندی احتمال تشدید تقابلات منطقه‌ای و بروز جنگ بین 2 کشور را افزایش خواهد داد.
*واحدهای نظامی کشورهایی مثل عراق که دچار بحران هستند و مجبورند با ارتش هر دو کشور همکاری موازی داشته باشند، با مشکلات متعددی مواجه خواهند شد؛ ضمن اینکه کارآمدی‌شان در مقابله با تهدیدات کاهش خواهد یافت.
*نباید فراموش کرد در بحران افغانستان در سال2001 که منجر به سقوط طالبان شد و بحران عراق در سال2003 بعد از سقوط صدام، نیروهای نظامی ایران و آمریکا مستقیم یا غیرمستقیم همکاری مؤثر داشتند.
*با این اقدام آمریکا هیچ شانسی برای چنین همکاری‌هایی یا حتی همکاری غیرمستقیم برای مقابله با گروه‌های تروریستی همچون داعش و القاعده نخواهد ماند. این اقدام کاخ سفید بخشی از توافقات گروه‌های مشترک کاری با اسرائیل-عربستان-امارات است که در یک‌سال گذشته در واشنگتن جلسات مستمر داشته‌اند و هدف این جلسات سقوط نظام جمهوری اسلامی و تقابل با ایران در منطقه است.
*شنیده‌های من حاکی از این است که کارشناسان ارشد پنتاگون، نیروی سنتکام، سازمان‌های امنیتی و وزارت خارجه آمریکا با این تصمیم مخالف هستند.
*شنیده‌های من حاکی از این است که کارشناسان ارشد پنتاگون، نیروی سنتکام، سازمان‌های امنیتی و وزارت خارجه آمریکا با این تصمیم مخالف هستند.
*از نظر من مهم‌ترین اولویت سیاست خارجی ایران در سال98، باید مهار روند افزایشی خطرناک تنش با آمریکا باشد.
*تعداد کشورهایی که با ایران مشکل اساسی دارند، کم نیستند. آمریکا، اروپای غربی، اروپای شرقی، استرالیا، کانادا، کشورهای عربی متعدد همه به‌نحوی در روابط با ایران مشکلات جدی دارند.
*تعداد کشورهایی که با ایران مشکل اساسی دارند، کم نیستند. آمریکا، اروپای غربی، اروپای شرقی، استرالیا، کانادا، کشورهای عربی متعدد همه به‌نحوی در روابط با ایران مشکلات جدی دارند.
*کشورهایی هم مثل ژاپن و کره‌جنوبی جنجال نمی‌کنند اما در هنگام فشار آمریکا به ایران، فورا چراغ‌های روابط با ایران را یکی بعد از دیگری بی‌سروصدا خاموش می‌کنند.
*یادم هست که در جریان برجام در دوره اوباما آنقدر به تیم مذاکره‌کننده فحش دادند و تهمت خیانت زدند که آقای دکتر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در یازدهمین همایش اساتید و دانشجویان ایرانی خارج از کشور در مشهد خطاب به مخالفان برجام گفت: «ان‌شاءالله ترامپ برجام را پاره کند تا بفهمیم به کجا خواهیم رسید». خوب آقای ترامپ برجام را پاره کرد و همه هم نتیجه‌اش را در 18ماه گذشته دیدند.
*من واقعا معتقدم در شرایطی که آمریکا با تمام ظرفیت و قدرت تصمیم به نابودی نظام جمهوری اسلامی گرفته، جنجال داخلی در مورد موضوعات حیاتی امنیت ملی، مثل برجام و لوایح اف‌ای تی اف، به مصلحت کشور نیست. ما این اختلاف را حتی در نحوه کمک‌رسانی به سیل‌زدگان بحران‌زده کشور هم شاهد هستیم که واقعا مایه تأسف است.
اگر به یک جناح اعتماد نیست، خودشان محترمانه و داوطلبانه امور را بدهند به افراد یا جناح‌هایی که مورد اعتماد هستند.آنها برجام و لوایح چهارگانه اف‌ای تی اف را یا می‌پذیرند یا منتفی می‌کنند. در این مسیر هم همه از کارشکنی در کار آنها خودداری کنند تا تکلیف مردم و کشور روشن باشد و کشور در تصمیم‌گیری‌های کلان، آن هم در حساس‌ترین مقاطع حیاتی، فشل نشود.
*از نظر من هیچ‌یک از قدرت‌های جهانی اعم از اروپا، روسیه، چین یا هند با سامانه‌ای مثل اینستکس یا بدون آن، قدرت مقابله و مقاومت تمام‌عیار در مقابل تحریم‌های فرامرزی یکجانبه آمریکا را نخواهند داشت؛ زیرا هیچ‌کدام روابط تجاری و اقتصادی‌شان با آمریکا را فدای روابط اقتصادی با ایران نخواهد کرد چون مقایسه فیل و فنجان است.
*از نظر من هیچ‌یک از قدرت‌های جهانی اعم از اروپا، روسیه، چین یا هند با سامانه‌ای مثل اینستکس یا بدون آن، قدرت مقابله و مقاومت تمام‌عیار در مقابل تحریم‌های فرامرزی یکجانبه آمریکا را نخواهند داشت؛ زیرا هیچ‌کدام روابط تجاری و اقتصادی‌شان با آمریکا را فدای روابط اقتصادی با ایران نخواهد کرد چون مقایسه فیل و فنجان است.
