سناریوهای موج دوم کرونا
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از شفقنا؛ گاردین نوشت: همهگیری آینده کووید-۱۹ با رفتار افراد و چندین سوال بیپاسخ در مورد ماهیت این ویروس شکل خواهد گرفت. رستورانها بازشده، پارکها مملو از افراد شده و شاغلین مشغول فعالیت شغلی شدند. در بخشی از مناطق اروپا، آسیا و بخش گستردهای از خاورمیانه نمودار ابتلا به کرونا ثابتشده است. در همین حال بخشهایی از ایالاتمتحده، هند و امریکای لاتین روزانه شاهد میزان ابتلاهای جدید هستند.
چندین امکان وجود دارد:
صعود و نزول
امکان نزول بیماری با واکسیناسیون و یا ایمنی در برابر بیماری حاصل خواهد شد.
نتایج آزمایشهای آنتیبادی در بیشتر مکانها تاثیر قرنطینه برکندی روند ابتلا به کروناویروس را بیان میکنند. کمتر از ۱۰ درصد از جمعیت فرانسه، اسپانیا و سوئد دارای آنتیبادی و ایمنی در برابر ویروس در مدتزمان کوتاه هستند. اما همچنان جمعیت زیادی مستعد عفونت باقیماندهاند.
آنگلا راسموسن، ویروسشناس دانشگاه کلمبیا اظهار کرد: اگر جوامع قبل از کنترل ریشهکنی موثر ویروس، فعالیتهای خود را آغاز کنند، موج اول این بیماری بهطور کامل از بین نمیرود و شاهد صعود و نزول این بیماری به دلیل رفتار افراد هستیم.
وی افزود: میتوان با تغییرات رفتاری مانند پوشیدن ماسک، استفاده از وسایل حملونقل عمومی بهصورت شطرنجی و عدم حضور در رویدادهای اجتماعی نمودار صعودی را به نزولی تبدیل کرد.
اگر تعداد ابتلا به میزان بیشتری افزایش یابد، برخی از دولتها دوباره از قرنطینه استفاده خواهند کرد. در واقع اگرچند هفته بعد از بازگشایی شاهد روند صعودی باشیم باید از اقداماتی مانند خانهنشینی و تعطیلی استفاده کنیم.
موجهای آینده
در بسیاری از همهگیریهای آنفلوانزا شاهد اوج آن و سپس کاهش بودیم و موج بعدی آن ۶ ماه بعد آغاز میشود، اما در مورد کروناویروس بیماری کووید-۱۹ تضمینی وجود ندارد.
فاصلهگذاری اجتماعی و وجود آزمایشهای قوی و یا عدم وجود چنین آزمایشهایی در تصمیمگیریهای آینده همهگیری حیاتی هستند. البته شکلگیری همهگیری تحت تاثیر برخی عوامل بیرونی خارج از کنترل نیز ایجاد میشود.
اولین مورد ایمنی و مدتزمان ایمنی در برابر ویروس است. در برخی موارد ایمنی در برابر ویروسها چند دهه است بهطوریکه در زمان همهگیری آنفلوانزای خوکی مقامات بهداشتی در ابتدا از ایمنی افراد مسن در برابر این آنفلوانزا گیج شده بودند. بعدها کشف کردند که این ویروس مشابه ویروسی در همهگیری ۱۹۱۸ است و بدن این افراد نسبت به ویروس مشابه ۹۲ سال پیش ایمن شده است.
البته مشخصشده مقاومت ایجادشده در برابر برخی کرونا ویروسها فقط تا یک سال وجود دارد. اگر ایمنی نسبت به کووید-۱۹ پایدار نباشد به گفته اپیدمیولوژیستهای دانشگاه هاروارد احتمالا با همهگیریهای منظم امواج سالانه یا دوسالانه یا طغیان پراکنده روبرو خواهیم بود.
فراوانی شیوع نیز تحت تاثیر آبوهوا خواهد بود و بیشترین شیوع آنفلوانزا در فصل زمستان است چون ویروس هوای خشک را به هوای مرطوب ترجیح میدهد و افراد در محیط سرد درها را بسته و هوا تصفیه نمیشود.
اگر شیوه کروناویروس جدید مطابق با الگوهای فصلی باشد نیز شاهد همهگیریهای گسترده در زمستان خواهیم بود.
جیمز هی، یکی از پژوهشگران فوق دکتری از دانشکده بهداشت عمومی هاروارد چان اظهار کرد: به دلیل عدم ایمنی تعداد زیادی از افراد نسبت به این بیماری، شاهد کاهش ابتلا در تابستان نخواهیم بود.
وی گفت: عامل مهم در انتقال این بیماری مستعد بودن تعداد زیادی از افراد و تاثیر آبوهواست.
جهشهای مهم در ویروس نیز ممکن است منجر به موجی از عفونتهای جدید شود. البته تاکنون دانشمندان گفتند که این مورد نگرانی بزرگی نیست.
راسموسن میگوید: “حتی اگر ژنوم های مختلفی نیز وجود داشته باشد که در مقایسه با یکدیگر تغییرات ایجاد میکنند، هیچ مدرکی در دست نیست که تشخیص این تغییرات در سیستم ایمنی بدن بسیار مهم باشند. اما این بدان معنا نیست که بعدا شاهد جهش قابلتوجهی نخواهیم بود.”
وی گفت: “ما فقط ۶ ماه این ویروس را شناسایی کردیم، بنابراین ممکن است گونههای مختلفی در آینده ظهور پیدا کنند، زیرا میزان جهش بالایی دارد. اما در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر این اتفاق وجود ندارد.”
کنترل عفونتها
برای کشورهایی که قادر به مداخلات بسیار موثر مانند آزمایش و ردیابی مخاطب هستند، اولین موج ممکن است تا مدتی آخرین تجربه آنها باشد.
نیک ویلسون، استاد بهداشت عمومی در دانشگاه اوتاگو گفت: نیوزیلند که بهطور عملی ویروس را ریشهکن کرده و سیستمهای قدرتمندی برای نظارت بر شیوع جدید نصبکرده ممکن است بههیچوجه شیوع جدید یا امواج آینده نداشته باشد.
ویلسون میگوید: “نیوزیلند در حال از بین بردن این ویروس است.حتی اگر کنترل مرزهای این کشور ضعیف شود سیستم ردیابی مخاطب آن عملکرد خوبی در شناسایی شیوع دارد. بنابراین این کشور باید تا رسیدن واکسن از امواج آینده جلوگیری کند. ”
ممکن است کشورهایی با جمعیت کم و جغرافیای جداشده مانند نیوزیلند و استرالیا بتوانند این مسأله را از بین ببرند.
کره جنوبی کشور دیگری است که از سیستمهای تشخیص و سرکوب ویروس استفاده میکند و بهاندازه کافی پیشرفته است تا هرگونه شیوع آینده را از بین ببرد. اما کنترل و ریشهکنی این بیماری برای اکثر کشورها بهویژه کشورهایی که جمعیت زیادی دارند و دارای مرزهای متعدد هستند، بسیار دشوار خواهد بود.
ناپدید شدن ویروس
اقلیتی از اپیدمیولوژیست ها وجود دارند که معتقدند مرگومیر کروناویروس بیشازحد بوده است. یکی از برجستهترین دانشمندان این نظریه، سنوترا گوپتا، استاد اپیدمیولوژی نظری در دانشگاه آکسفورد است که میگوید این ویروس در حال حاضر هم در حال نابودی است.
او معتقد است که مطالعات آنتیبادی تاکنون غیرقابلاعتماد بوده است و این احتمال را در نظر نمیگیرد که بسیاری از افراد به خاطر قرار گرفتن در معرض کرونایروسهای خوشخیم مصونیت بیشتری در برابر کووید-۱۹داشته باشند.
برخی دیگر، ازجمله متخصص علوم اعصاب، کارل فریستون گفت: درباره تعدادی از کشورها مانند آلمان داشتن نوعی “ماده تاریک” ایمونولوژیکی عنوانشده که باعث کاهش تلفات در آنجا در مقایسه با اسپانیا، ایتالیا یا انگلیس شده است.
این دیدگاه بسیار متفاوت است و اکثر دولتها ترجیح دادهاند که برای بدترین سناریو برنامهریزی کنند. اما گوپتا استدلال میکند که میزان انتقال ویروس حتی در بعضی از مکانها با کمترین قرنطینه، به اوج خود رسیده و سقوط کرده است. وی این مورد را دلیل این تئوری میداند.
گوپتا گفت: “تقریبا در هر بخشی که همهگیری را مشاهده کردیم، ویروس رشد میکند و سپس از بین میرود “.
وی میگوید: “به نظر من نیروی محرمانهای مسؤول ایجاد مصونیت بوده است. نیرویی غیر از خانهنشینی و فاصلهگذاری اجتماعی تاثیر مشابهی در کاهش انتشار ویروس داشته است.”