صف بلند منتقدان طرح «سرا»/ موضع خاتمی درباره سامانه رأی سنجی اصلاح‌طلبان
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، اسمش را گذاشته‌اند «سرا»؛ این آخرین راهکاری است که از پشت درهای بسته شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان بیرون آمده است تا با تکیه بر آن لیستی کم دردسرتر از لیست انتخابات ۹۶ را ساماندهی و ارائه دهند.
فضا با چهارسال پیش خیلی تفاوت دارد .دیگر خبری از آن شور و شوقی که بدنه رأی با یک «تَکرار» پای صندوق‌های رای آمد تا نتیجه ۳۰ بر هیچ را بر تارک تاریخ رقابت‌های جناحی ثبت کند وجود ندارد، حالا برای کم کردن این فاصله اصلاح‌طلبان آستین‌ها را بالا زده‌اند تا به یک برنامه یا سازوکار برسند و در این میان چه راه کاری بهتر از اینکه اعلام کنند بدنه اجتماعی درباره لیست نظر بدهد و آنها بگویند چه کسانی را در لیست ۹۸ قرار دهند. این تصمیمی است که با اکثریت آرا در جلسه شورای عالی سیاستگذاری تصویب شد.
سرا چه می گوید؟
طرح سرا یا همان سامانه رأیﺳﻨﺠﯽِ اصلاح‌طلبان، طرحی است که گفته می شود از سوی حزب اتحاد ملت به شورای عالی سیاستگذاری پیشنهاد شده است.در «سرا» که یک وب‌سایت اینترنتی است، اصلاح طلبان به عنوان «انتخاب‌کننده» به عضویت درمی آیند و در یک رای گیری شفاف و دموکراتیک، از میان نامزدهای واجد شرایط، فهرست نامزدهای اصلاح طلبان را در تهران و مراکز استان‌ها برمی گزینند.
آذر منصوری سخنگو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در این رابطه گفت: «طرح «سرا» گام بعدی اصلاح‌طلبان به سمت انتخاب دموکراتیک‌تر، شفاف‌تر و کارآتر نامزدهای جبهه اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس و نوعی رای‌سنجی مقدماتی است. این شیوه شفاف و دموکراتیک انتخاب نامزدها در سده گذشته در احزاب و جریان‌های سیاسی ده‌ها کشور جهان آزموده و پرورده شده است، فساد سیاسی و نقش لابی‌های ناسالم در برآمدن نامزدها را می‌کاهد، به شکل‌گیری فضای انتخاباتی و افزایش مشارکت و استفاده از فرصت انتخابات برای آگاهی‌افزایی کمک می‌کند، به شناسایی و برآمدن نامزدهای شایسته و معرفی چهره‌های توانا و جدید به جامعه می‌انجامد، اقتضای دموکراتیزاسیون در سطح احزاب و جریان‌های سیاسی است و ارتباط میان یک جریان سیاسی با بدنه اعضا و حامیانش را تقویت و مشارکت اعضای یک جریان سیاسی را به نحوی معنادار در فرآیند انتخاب نامزدها جلب می‌کند.»
بنا به گفته منصوری از اعضای شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، در «سرا» همه فعالان اصلاح‌طلب کشور با معرفی احزاب و اعضای عضو شورای عالی سیاستگذاری در چند لایه به عضویت درمی‌آیند و در یک رای‌سنجی شفاف و دموکراتیک از میان نامزدهای واجد شرایط، فهرست نامزدهای اصلاح‌طلبان را در تهران و مراکز استان‌ها انتخاب می‌کنند.
این عضو اتحاد ملت البته این را هم تاکید کرده است که رئیس دولت اصلاحات از موافقان این طرح است.
صف بلند منتقدان طرح سرا
هرچند این طرح با یکباره اما پرسروصدا اعلام موجودیت کرد و گفته شد رای مثبت اکثریت اعضای شورای سیاستگذاری را در پس خود دارد اما آنطور که گرامی مقدم سخنگوی حزب اعتماد ملی به خبرآنلاین می‌گوید گویا حزب کارگزاران، اعتماد ملی، حزب اسلامی کار و انجمن اسلامی معلمان از مخالفان این طرح بوده اند. او به خبرآنلاین از پشت‌پرده‌های طرح روایت کرده و می گوید:«هر طرحی دارای پشت پرده و پشت صحنه ای است، طرح که از آسمان نمی آید، کسانی که این طرح را پیشنهاد دادند گرایش حزبی شان روشن است. آقای جلایی پور پدر و پسر گرایش حزبی شان روشن است. ببینید اگر پسر من امروز طرحی بیاورد چه کسی است که باور کند این طرح بدون مشورت من آمده است؟ بنابراین هر طرحی پشت صحنه ای دارد و پشت صحنه این طرح احزاب اقماری هستند که آن را مطرح کردند و همه چیز روشن است. همه معتقدند هر طرحی دارای پشت پرده و پشت صحنه ای است، طرح که از آسمان نمی آید، کسانی که این طرح را پیشنهاد دادند گرایش حزبی شان روشن است. آقای جلایی پور پدر و پسر گرایش حزبی شان روشن است. ببینید اگر پسر من امروز طرحی بیاورد چه کسی است که باور کند این طرح بدون مشورت من آمده است؟ بنابراین هر طرحی پشت صحنه ای دارد و پشت صحنه این طرح احزاب اقماری هستند که آن را مطرح کردند و همه چیز روشن است.»
تندترین انتقادات به طرح نوآمده در جریان اصلاح طلب بازهم از سوی غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران و از منتقدان سرسخت شورای عالی سیاستگذاری مطرح شده است. او ابتدا در توئیتی که به نظر می‌رسید بیشتر مخاطبش محمدرضا عارف است، نوشت: «واگذاری تهیه لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان به بدنه اجتماعی: آن چه انتخابات را معنادار می‌کند و به مردم رغبت رای دادن می‌بخشد، نتیجه رای دادن است و نه مناسک آن. شکل‌گرایی و مناسک‌گرایی سیاسی چه برای حکومت چه برای اصلاحات بیراهه است. به فکر کارآمدی اصلاحات باشیم». وی در ادامه نوشته است که «بدنه اجتماعی اصلاحات از پایین به بالا شکل می‌گیرد، نه از بالا به پایین! چه کسی حق دارد بدنه اجتماعی اصلاحات را انتخاب کند؟ آنان باید ما را انتخاب کنند یا ما آنان را؟! بگویید در مجلس یازدهم چه می‌کنید تا مردم درباره‌ی رای دادن و ندادن به شما تصمیم بگیرند. برای مردم اهمیتی ندارد که چگونه نامزد شده‌اید، مهم این است که چه می‌کنید.» او یک روز بعد در اظهاراتی تند و تیزتر بازهم به «سرا» و حامیان آن تاخت و آن را یک طرح قلابی نامید.
حسین کمالی دبیر کل حزب اسلامی کار نیز که در لیست مخالفان قرار می‌گیرد به خبرآنلاین می‌گوید: «اگر قرار باشد طرح سرا یا هر طرح مشابهی اجرا شود بهترین شیوه آن است که نامزدها با معرفی برنامه‌های پیشنهادی در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خودشان را در معرض سنجش و گزینش عمومی قرار دهند در غیر این صورت اگر مبنای انتخاب مقبولیت شخصیتی و ظاهری نامزدها باشد راه به جایی نخواهیم بود».
محمدصادق حوادی‌حصار، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی هم از جمله مخالفانی است که می‌گوید: به صراحت اعلام کردم که از هر اقدامی در جهت اصلاح رفتار گذشته شورایعالی استقبال می‌کنم اما طرح سرا کاستی‌ها و نواقص قابل مشاهده‌ای دارد که گمان نمی‌برم در انتخابات پیش رو قابلیت اجرا پیدا کند.» انتقاد اعتماد ملی به طرح سرا آنقدر جدی است که حتی قرار این حزب بر بررسی ادامه حضور در شورای عالی سیاستگذاری یا خداحافظی با این شورا قرار گرفته است.
بازی در زمین رقیب
محمود صادقی نماینده مردم تهران و دبیرکل انجمن اسلامی اساتید دانشگاه‌ها از حامیان طرح سرا است که درباره این طرح به وب‌سایت امتداد می‌گوید: در ابتدای ارائه این طرح از سوی دوستان، شاهد ابهاماتی در آن بودیم که بر همین اساس از افراد دعوت شد تا در شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، توضیحاتی در رابطه با آن داده شود. پس از چند جلسه بحث و بررسی، نهایتا جرح و تعدیل‌هایی با توجه به اشکالات مطرح شده صورت گرفت. جمع‌بندی‌ها بر اساس مباحث مطرح شده در هیئت رئیسه شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان این بود که سرا، طرح مناسبی است.
او ادامه می‌دهد: «طرح سرا برای شفافیت بیشتر در راستای جلب مشارکت و همکاری بیشتر بدنه اصلاح‌طلبی است. یکی از عواید آن، این خواهد بود که به احتمال زیاد، حرف و حدیث‌ها را کمتر کرده و مسئولیت تهیه فهرست انتخاباتی را در محدوده گسترده‌تری از افراد به شکل پائین به بالا تقسیم می‌کند. »
او می‌گوید: «بیشترین مخالفت‌ها و نقدها درباره سرا این است که مدیریت طرح به دست کسانی بوده و آن افراد در جهت کاندیدای خود، آن را مدیریت کنند. در حالی که هر کدام از احزابی که در زمینه سلامت و شفافیت طرح، اشکال و ایرادی دارند، می‌توانند در نظارت بر طرح و اجرای آن مشارکت داشته باشند. در شیوه‌نامه نیز آمده که نظارت بر طرح بر عهده کارگروه پایش و ارزیابی عملکرد است که بنده هم عضو آن هستم.» صادقی در توصیه‌ای به صف اول مخالفان می‌گوید: «من، همین جا از همه دوستان، اعم از اعتماد ملی، کارگزاران و تمام کسانی که دغدغه داشته و نگران هستند، درخواست می‌کنم که همراهی و مشارکت جدی در این زمینه داشته باشند. » او همچنین می‌گوید: «دوستان، نظرات خود را اعلام کرده و برای رفع اشکالات تلاش کنند، اما مراقب سواستفاده رسانه‌ها و جریان‌های رقیب هم باشند. چرا که برخی از دوستان، ناخواسته در زمین رقبا بازی می‌کنند.»
دفاع تمام قد
حمیدرضا جلایی پور از اعضای حزب اتحاد ملت و کسی که گرامی مقدم او را این طرح می‌د مرد پشت پرده این طرح می داند در دفاع از سرا می‌گوید: «تجربه و «سامانه رای‌سنجی» در احزاب دنیا بیش از صد سال است که سابقه دارد. در «جبهه اصلاحات» هم که می‌خواهد در انتخابات فعال شود «سامانه رای سنجی» کاملا کاربرد دارد. گفتم این درست نیست که «اندکی» از اصلاح‌طلبان انتظار داشته باشند که فعالان اصلاح‌طلب در انتخابات فعال شوند ولی در تصمیمات مهم نظر و مشارکت نداشته باشند! و بعد از انتخابات بروند به خانه‌هایشان و بر فعالیت منتخبان نظارت نداشته باشند. اتفاقا فعالان جبهه اصلاح‌طلب فقط عنصر بدنی، فیزیکی و ابزاری نیستند اکثر آنها شهروندان صاحب‌نظر و صاحب تشخیص هستند؛ اکثر آنها به حکم اصلاح‌طلبی مخالف اندک‌سالاری هستند. به بیان دیگر سرمایه اجتماعی جبهه اصلاحات در بدنه این جبهه است که سرا مکانیزمی است که جبهه اصلاحات می‌تواند از این سرمایه در تصمیمات مهم استفاده کند.
حسن رسولی از چهره‌های نزدیک به محمدرضا عارف نیز به میدان آمده و خطاب به منتقدان می گوید«آنچه به عنوان طرح سرا مطرح شد و کلیات آن به تصویب رسیده است یقینا جای کار دارد و حتما باید در خصوص اشکالات اعضای منتقد یا مخالف طرح به جمع بندی برسیم. کلیات این طرح به تصویب رسیده ولی جزئیات آن جای بحث دارد.»
رسولی با بیان اینکه سامانه سرا یک تکنیک است، خاطرنشان می کند« این سامانه نمی تواند وظایف، مسئولیت ها و اختیارات شورا را سلب کند. به عنوان مثال مسئول برگزاری انتخابات، وزارت کشور است، این مسئولیت چه انتخابات به صورت سنتی برگزار شود و یا تمام الکترونیک، ذات کار اجرایی آن وزارت خانه را دچار تغییر نمی کند. درباره شورای عالی سیاست گذاری هم به همین شکل است، راهبری و هدایت سیستم برگزاری انتخابات اصلاح طلبان بر عهده این شورا و کارگروه های وابسته به این نهاد است. علاوه بر این حتی پیش بینی شده در جزئیات اجرا از بین منتقدان یا مخالفانی چون احزاب اعتمادملی یا کارگزاران که نسبت به این طرح دچار شک و تردید هستند هیات نظارتی تشکیل شود که بر نحوه اجرای سامانه سرا نظارت کنند.»
