آیا لیبرال دموکراسی از بحران کرونا جان سالم به در میبرد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از انتخاب؛ در ادامه این مطلب آمده است: این رقابت برای رهبری جهانی، که سالهاست در حال تشدید شدن است، همچنان بین سیستمهای سیاسی گوناگون ادامه دارد. سیستم چینی هارمونی اجتماعی را که در قلب کنفوسیسیسم نهفته است، ممتاز می داند. سیستم آمریکایی و در واقع غربی بر تقدم آزادی فردی تأکید دارد.
پاسخ به بحران کووید-19 این اختلاف را تسکین بخشیده است. در چین، مقامات محلی برای محافظت از اعتبار حزب کمونیست در ابتدا اطلاعات مربوط به این ویروس را سانسور کردند. زمانی که شرایط از کنترل خارج شد پکن رو به سیاست قرنطینه آورد. از آن زمان با وجود دادههای مشکوک این روایت مدام تکرار میشود که اقدامات چین باعث مهار انتشار ویروس در این کشور شده است.
در عوض، در آمریکا، این بحران با تنش میان حقوق فردی زندگی، آزادی و دستیابی به سعادت که در اعلامیه استقلال به آن تاکید شده، شدت گرفته است. این بیماری همهگیر اصل زندگی را تهدید میکند، اما برای آنکه امروز زندگی را حفظ کرد مجبور به محدود کردن آزادیها است. هیچ بحرانی در دهههای اخیر چنین چالش همه جانبهای را برای ستونهای لیبرالیسم غربی ایجاد نکرده است.
البته قبلاً نیز تهدیداتی برای اصل زندگی وجود داشته است. مثلا همین رقابتهای هستهای در طول جنگ سرد همواره این خطر را به وجود آورده بود که جنگی هستهای در بگیرد و در جریان آن تعداد بسیار بیشتری از قربانیان کووید19 کشته شود. البته این خطر تا حد زیادی نظری بود و منطق منافع متقابل اگر یک طرف حمله هسته ای را انجام دهد، هر دو طرف را از انجام چنین اقدامی باز میداشت.
در مقابل، کووید-19، خطر به مراتب ملموس و در عین حال خاصتری است. مردم به این ویروس مبتلا و در انزوا در حال مرگ هستند، آنها مجبور میشوند از طریق تماس ویدیویی با عزیزان خود خداحافظی کنند. هیچ درمانی وجود ندارد، چه رسد به یک واکسن، و این مرض آنقدر مسری است که سیستمهای بهداشتی را با چالشی بزرگ رو به رو کرده است. این امر احساس اضطرار و ناتوانی همزمانی ایجاد کرده که جنگ سرد موفق به ایجاد آن نشد.
البته دموکراسیهای غربی در بحرانهای قبلی نیز برخی آزادی را تا حدودی کاهش دادند. مثلا به دنبال حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، قوانینی تصویب شد که سطح نظارتها را بالا می برد، همین اتفاق در جریان حملات تروریستی در اروپا نیز رخ داد.
حالا اما تهدید ناشی از بحران کووید-19 بسیار قابل لمستر است. تاکنون تعطیلی، قرنطینهها و کنترلهای مرزی به طور گستردهای پذیرفته شده، اما این اقدامات در واقع پایههای جوامع آزاد و لیبرال را از بین میبرد.
ایده جذاب و بی نظیر توماس جفرسون در پیگیری سعادت امروز در معرض خطر بزرگی است. در دهههای اخیر، سرمایهداری خوشبختی را با امنیت اقتصادی و رفاه برابر دانسته است، معیاری که امروز البته کم عمق به نظر میرسد.
اقدامات کنونی برای کنترل بیماری باعث تعطیلی و رکود تدریجی اقتصادها شده است. در آمریکا، هفته گذشته 6.6 میلیون نفر برای دریافت مزایای بیکاری اقدام کردند. پس از بحران مالی سال 2008 در اروپا نیز بیکاری به شکل گستردهای رواج یافت و حالا همان شرایط در حال تکرار است.
علاوه بر تهدید اصل زندگی و محدودیت آزادیها، بحران اقتصادی پیش رو شک و تردیدها در مورد لیبرالیسم غربی را عمیقتر کرده و موقعیت آن را در رقابت جهانی ایدئولوژیها که هم اکنون در جریان است، تضعیف میکند. بنابراین ضروری است که رهبران غربی نه تنها گسترش کووید-19 را محدود کنند، بلکه انسجام اجتماعی را نیز تقویت نمایند، آنها باید مسیری روشن به سوی رشد ترسیم کنند و ارزشها و نهادهایی را که زیربنای جوامع لیبرال دموکراتیک هستند، دوباره از نو بسازند. آنها برای رسیدن به موفقیت، باید اصول اخلاقی را که به وظایف و حقوق شهروندی مربوط میشود، احیا کنند. صحنههای رشادت متخصصان پزشکی، کارمندان خدمات و اعضای جامعه میتواند به پیشبرد این هدف کمک کند.