بن‌بست در زندگی دوگانه فوتبال ایران

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از ایران ورزشی،تازه‌ترین بحث فوتبال ایران جمعه بین حمیداوی، مالک باشگاه شهرخودرو و پیروانی، سرپرست تیم پرسپولیس در برنامه ورزش و مردم بود. پیروانی برای ادامه لیگ استدلال می‌کرد که «باید فوتبال را زنده نگه داشت» و «فوتبالی‌ها هم مثل سایر مشاغل باید به زندگی با کرونا عادت کنند». بدون اینکه بخواهیم درباره برهان سرپرست پرسپولیس قضاوت کنیم یا آن را زیر سؤال ببریم به این نکته می‌رسیم که او از بحث‌های نظری فراتر نرفت و در حرف‌هایش راهکاری برای اجرایی شدن این پروژه نسبتاً سخت شنیده نشد.

در طرف دیگر حمیداوی مخالف برگزاری لیگ نبود، ولی دغدغه‌هایی داشت که بدون در نظر گرفتن آنها نمی‌توان خواسته سازمان لیگ را به مرحله اجرا رساند. اختلاف نظر این دو را می‌توان به شکاف بین باشگاه‌های خصوصی و دولتی لیگ برتر تعمیم داد. در استدلال باشگاه پرسپولیس برای ادامه لیگ، مباحث مالی اولویت اصلی نیست. سایر باشگاه‌های وابسته به منابع دولتی، چه موافق چه مخالف توجه چندانی به هزینه‌های ادامه مسابقات ندارند. حمیداوی به تفاوت هزینه برگزاری بازی‌ها در ورزشگاه خودی یا زمین بی‌طرف اشاره کرد و روی هزینه‌های سفرهای اضافه تأکید داشت که با در نظر گرفتن پروتکل بهداشتی چند برابر می‌شود. از نگاه مالک باشگاه شهرخودرو اگر سازمان لیگ تصمیم به برگزاری بازی در زمین بی‌طرف بگیرد، خودش هم باید برای تأمین هزینه‌ باشگاه‌ها پیشقدم شود. فوتبال دولتی باشگاه‌ها را از فکر کردن به منابع درآمد و توجه به هزینه‌ها بی‌نیاز کرده و این بخش از مدیریت‌شان توسعه پیدا نکرده است. در عوض مدیریت در باشگاه‌ خصوصی حکم می‌کند که قبل از هرچیز ستون درآمد و هزینه جلوی چشم باشد، چرا که با تراز منفی امکان ادامه حیات وجود ندارد.

متأسفانه سازمان لیگ هم در این ماجرا نگاهی همسو با باشگاه‌های دولتی دارد. آنها تصمیم به ادامه برگزاری مسابقات گرفته‌اند، بدون اینکه راهکاری برای جبران هزینه‌های اضافه باشگاه‌ها داشته باشند. آنها هم مثل باشگاه‌های دولتی پاسخی برای سؤالات باشگاه‌های خصوصی ندارند. بررسی لیگ‌های اروپایی نشان می‌دهد که آنها برای ادامه یا تعطیلی مسابقات نگاه احساسی نداشتند و انگیزه اصلی‌شان بحث‌های مالی بوده است. لیگ برتر انگلیس، لالیگا و سری A  با محاسبه زیان‌ هنگفت نیمه‌کاره ماندن لیگ تصمیم به ادامه مسابقات گرفتند، نه اینکه با وجود خطر بیماری به فکر سرگرم کردن هواداران باشند. دولت فرانسه هم وقتی برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری تصمیم به تعطیلی لیگ این کشور گرفت، متعهد شد بخشی از زیان مالی باشگاه‌ها را جبران کند. شکافی که میان باشگاه‌های دولتی و خصوصی فوتبال ایران وجود داشت با شیوع کرونا به بالاترین حد خود رسیده و می‌توان گفت که آنها این روزها در دو دنیای متفاوت سیر می‌کنند.

اگر برای دولتی‌ها کرونا تنها عامل یک وقفه کوتاه در فوتبال بوده، برای باشگاه‌های خصوصی فرصتی شده تا ابهامات و نواقص اقتصاد لیگ را بار دیگر مطرح کنند. بحران کرونا لیگ برتر را با این سؤال روبه‌رو کرده که شاید دیگر امکان زندگی دوگانه وجود نداشته باشد و فوتبال ایران باید بین باشگاه‌های دولتی و خصوصی یکی را انتخاب کند. عزم جدی برای خصوصی‌ شدن استقلال و پرسپولیس به معنی این است که فوتبال دولتی به سال‌های آخر عمرش نزدیک شده است. با این حال مشکلات باشگاه‌هایی مثل شهرخودرو نشان می‌دهد که زمینه برای فعالیت خصوصی‌ها هنوز فراهم نیست و چرخ لیگ بدون منابع پایدار درآمد باشگاه‌ها نمی‌تواند بچرخد.