مسیر پیروزی پوتین در جنگ اوکراین!
به گزارش اقتصادنیوز ، جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا روز سه شنبه تحریم هایی را با هدف مجازات روسیه به دلیل آنچه که او «آغاز تهاجم روسیه به اوکراین» خواند، اعلام کرد و به رهبران اروپایی در تحمیل پیامدهای اقتصادی برای نقض آشکار حاکمیت ملی پیوست.
اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که ترس از درگیری مسلحانه در اوکراین پس از دستور روسیه برای ورود نیروها به مناطق جدایی‌طلب، تهدید جدیدی برای اقتصاد جهانی است که در تلاش برای خروج از همه‌گیری ویروس کرونا و مقابله با سطوح بی‌سابقه تورم است.
آغاز کارزار تحریمی غرب علیه مسکو
اقدام پوتین و پاسخ متقابل غرب، تا همینجا، احتمالاً پیامدهای عمده و ماندگار ایجاد کرده است؛ در همین ابتدای کار،کشورهای اروپایی و ایالات متحده در واکنش به اقدامات کرملین تحریم‌هایی را اعمال می کنند که بیشتر آنها بانک‌ها و الیگارش‌های روسیه را هدف قرار دهند. اما در عین حال انتظار می رود که آنها بازارهای انرژی را متلاطم کرده و به افزایش قیمت کالاها دامن بزنند. این عدم اطمینان به دنبال یک سال انسداد زنجیره تامین است که جریان تجارت را در سراسر جهان مختل کرده است.
بایدن گفت که اقدام روسیه "نقض آشکار قوانین بین المللی است و نیازمند پاسخ قاطع جامعه بین المللی است." دستیاران کاخ سفید تحریم هایی را که آقای بایدن اعلام کرد، شدید و گسترده توصیف کردند. اما این تحرکات محدود بود و از جنگ اقتصادی گسترده‌تری که برخی از حامیان اوکراین - از جمله برخی از اعضای جمهوری‌خواه کنگره - دولت را برای شرکت در آن ترغیب کرده‌اند، کوتاهی کرد.
آقای بایدن گفت که ایالات متحده در حال اعمال "مسدودیت کامل" بر دو موسسه مالی بزرگ روسیه و "تحریم های جامع" بر بدهی روسیه است. او گفت: «این بدان معناست که ما دولت روسیه را از منابع مالی غرب منع کرده‌ایم. دیگر نمی‌تواند از غرب پول جمع کند و نمی تواند بدهی جدید خود را در بازارهای ما یا بازارهای اروپایی معامله کند».
او همچنین گفت که ایالات متحده تحریم هایی را علیه نخبگان روسیه و خانواده های آنها اعمال خواهد کرد، تلاشی برای اطمینان از اینکه نزدیک ترین افراد به آقای پوتین از درد مالی که انتظار می رود برای شهروندان عادی روسیه ضربه سختی وارد کند، فرار نکنند.
اما با شکل‌گیری واکنش جهانی، آقای بایدن و همتایانش در تلاش برای ایجاد تعادل بین نیاز به اقدام سریع و شدید و در عین حال حفظ احتمال تحریم‌های بیشتر علیه روسیه در صورت تشدید مناقشه توسط پوتین با تلاش برای تصرف کل کشور هستند.
آلمان روز سه شنبه اعلام کرد که صدور گواهینامه خط لوله گاز طبیعی را که این کشور را به روسیه متصل می کند، متوقف خواهد کرد. دولت بریتانیا اعلام کرد که اعضای پارلمان روسیه را که به استقلال مناطق جدایی‌طلب رای داده‌اند تحریم می‌کند و قانونی ایجاد می‌کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ فرد یا شرکت انگلیسی نمی‌تواند با این مناطق، دونتسک و لوهانسک، تجارت کند.
نخست وزیر بوریس جانسون نیز این تحریم ها را «نخستین قسط تحریم‌ها» توصیف کرد. رئیس جمهور اوکراین می گوید کشورش متعهد به صلح است اما "برای همه چیز آماده است."
ولودیمیر زلنسکی در یک سخنرانی خطاب به ملت گفت که کشورش «از هیچ چیز نمی‌ترسد» و خواستار حمایت بین‌المللی شد، او گفت: «ما و دولت ما برای سخنرانی های طولانی درباره تاریخ وقت نداریم. من در مورد گذشته صحبت نمی کنم. من از واقعیت ها و آینده خواهم گفت. اوکراین در داخل مرزهای شناخته شده بین المللی خود است. و همینطور خواهد ماند، علیرغم هرگونه اظهارات و اقدامات فدراسیون روسیه».
اولتیماتوم پوتین
دو مقام اروپایی روز سه‌شنبه گفتند که روسیه نیروها را به منطقه اعزام کرده است، اما وزارت خارجه روسیه این کار را رد کرد و آقای پوتین گفت که هنوز تصمیمی برای اعزام نیرو به اوکراین نگرفته است.
پوتین در چیزی که به نظر یک اولتیماتوم به نظر می رسید، از اوکراین خواست ادعای روسیه در مورد کریمه را به رسمیت بشناسد و سلاح های پیشرفته خود را کنار بگذارد. پوتین، روز چهارشنبه نیز در پیامی ویدیویی گفت که منافع این کشور "غیرقابل مذاکره" است - اما او آماده گفتگو برای "سخت‌ترین مشکلات" است.
وی در کلیپی که کرملین به مناسبت عید ملی منتشر کرد، گفت: : روسیه "همیشه برای گفتگوی مستقیم و صادقانه، برای یافتن راه حل های دیپلماتیک برای دشوارترین مشکلات باز است، اما تکرار می کنم: منافع روسیه و امنیت شهروندان ما برای ما غیرقابل مذاکره است."
اگر روسیه برنده شود، چه؟
در همین راستا، لیانا فیکس، عضو مقیم در صندوق آلمانی مارشال در واشنگتن دی سی، و مایکل کیمِیج استاد تاریخ در دانشگاه کاتولیک آمریکا، درمطلبی پربازدید برای نشریه فارن افرز با عنوان «اگر روسیه برنده شود، چه؟» تحلیل کرده‌اند که «اوکراین تحت کنترل کرملین، اروپا را متحول خواهد کرد». اقتصادنیوز این مقاله را در ۲ بخش تقدیم مخاطبان می‌کند.
یک ارجاع تاریخی به جنگ سوریه
هنگامی که روسیه به جنگ داخلی جاری در سوریه پیوست، در تابستان 2015، ایالات متحده و شرکای آن را شوکه کرد. باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا، از سر ناامیدی، ادعا کرد که سوریه برای روسیه و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به «باتلاق» تبدیل خواهد شد. سوریه ویتنام روسیه یا افغانستان پوتین خواهد بود، اشتباه فاحشی که در نهایت علیه منافع روسیه تمام خواهد شد.
سوریه برای پوتین به باتلاق تبدیل نشد. روسیه مسیر جنگ را تغییر داد و بشار اسد، رئیس جمهور سوریه را از شکست قریب الوقوع نجات داد و سپس نیروی نظامی را به اهرم دیپلماتیک تبدیل کرد. هزینه‌ها و تلفات را پایدار نگه داشت. اکنون نمی توان روسیه را در سوریه نادیده گرفت.
هیچ توافق دیپلماتیکی وجود نداشته است. در عوض، مسکو نفوذ منطقه‌ای بیشتری از اسرائیل گرفته تا لیبی به دست آورده است و شریک وفاداری خود، بشار اسد را برای طرح قدرت روسیه حفظ کرده است. در سوریه، چیزی که دولت اوباما نتوانست پیش بینی کند، احتمال موفقیت مداخله روسیه بود.
زمستان سورئال اروپا؛ باتلاق خودساخته یا کشورگشایی موفق؟
در زمستان سورئال 2021-2022، ایالات متحده و اروپا بار دیگر در فکر مداخله نظامی بزرگ روسیه هستند، این بار در خود اروپا. و بار دیگر، بسیاری از تحلیلگران درباره عواقب وخیم برای متجاوز هشدار می دهند.
در 11 فوریه، جیمز کلورلی، وزیر امور خارجه بریتانیا در امور اروپا، پیش‌بینی کرد که یک جنگ گسترده‌تر در اوکراین برای روسیه «باتلاق» خواهد بود. در یک تحلیل منطقی هزینه و فایده، این تفکر ادامه می‌دهد که بهای یک جنگ تمام عیار در اوکراین برای کرملین بسیار بالا خواهد بود و خونریزی قابل توجهی را در پی خواهد داشت. ایالات متحده تلفات غیرنظامیان را 50000 تخمین زده است.
در کنار تضعیف حمایت پوتین در میان نخبگان روسیه، که شخصاً از تنش‌های متعاقب با اروپا آسیب می‌بینند، یک جنگ می‌تواند اقتصاد روسیه را به خطر بیندازد و مردم را از وی دور کند. در عین حال، می‌تواند نیروهای ناتو را به مرزهای روسیه نزدیک‌تر کند و روسیه را برای سال‌های آینده در میان مبارزه با مقاومت اوکراینی‌ها رها کند. بر اساس این دیدگاه، روسیه در دام فاجعه ای که خود ساخته است گرفتار خواهد شد.
با این وجود، به نظر می‌رسد تحلیل هزینه و فایده پوتین به نفع تغییر وضعیت موجود اروپا است. رهبری روسیه ریسک‌های بیشتری می‌پذیرد، و فراتر از نزاع سیاست‌های روزمره، پوتین در یک مأموریت تاریخی برای تحکیم اهرم روسیه در اوکراین است (همانطور که اخیراً در بلاروس و قزاقستان انجام داده است).
و همانطور که مسکو می بیند، پیروزی در اوکراین ممکن است در دسترس باشد. البته، روسیه ممکن است به سادگی بحران کنونی را بدون تهاجم یا یافتن راهی دلپذیر برای خلاصی بلندمدت طولانی کند. اما اگر محاسبات کرملین درست باشد، همانطور که در نهایت در سوریه انجام شد، ایالات متحده و اروپا نیز باید برای احتمالی غیر از باتلاق آماده شوند. اگر روسیه در اوکراین پیروز شود چه؟
اگر روسیه کنترل اوکراین را به دست بیاورد یا بتواند آن را در مقیاس بزرگ بی ثبات کند، دوره جدیدی برای ایالات متحده و اروپا آغاز خواهد شد. رهبران ایالات متحده و اروپا با چالش دوگانه بازنگری در امنیت اروپا و کشیده نشدن به جنگ بزرگتر با روسیه روبرو خواهند شد. همه طرف ها باید پتانسیل دشمنان مسلح هسته ای را در رویارویی مستقیم در نظر بگیرند.
این دو مسئولیت - دفاع قاطعانه از صلح اروپا و اجتناب محتاطانه از تشدید تنش نظامی با روسیه - لزوماً با هم سازگار نیستند. ایالات متحده و متحدانش ممکن است خود را عمیقاً برای ایجاد یک نظم امنیتی جدید اروپایی در نتیجه اقدامات نظامی روسیه در اوکراین ناآماده ببینند.
ابعاد مختلف پیروزی پوتین
برای روسیه، پیروزی در اوکراین می‌تواند ابعاد و اشکال مختلفی داشته باشد.
مانند سوریه، پیروزی نباید منجر به حل و فصل پایدار مناقشه شود. این می تواند مستلزم استقرار یک دولت سازگار در کیف یا تجزیه کشور باشد. از سوی دیگر، شکست ارتش اوکراین و مذاکره در مورد تسلیم اوکراین می تواند به طور موثر اوکراین را به یک کشور شکست خورده تبدیل کند.
روسیه همچنین می‌تواند از حملات سایبری ویرانگر و ابزار اطلاعات نادرست، با حمایت تهدید زور، برای فلج کردن کشور و ایجاد تغییر رژیم استفاده کند.
با هر یک از این نتایج، اوکراین عملاً از غرب جدا خواهد شد.
سلطه کرملین بر کیف، اروپا را متحول می‌کند
اگر روسیه با ابزار نظامی به اهداف سیاسی خود در اوکراین دست یابد، اروپا همان چیزی که قبل از جنگ بود، نخواهد ماند. هر احساسی که اتحادیه اروپا یا ناتو می توانند صلح را در این قاره تضمین کنند، مصنوع یک عصر گمشده خواهد بود.
در عوض، امنیت در اروپا باید به دفاع از اعضای اصلی اتحادیه اروپا و ناتو تقلیل یابد. همه خارج از باشگاه ها به استثنای فنلاند و سوئد به تنهایی خواهند ایستاد. این ممکن است لزوماً یک تصمیم آگاهانه برای پایان دادن به سیاست های گسترش نباشد. اما این سیاست در عمل خواهد بود. تحت محاصره روسیه، اتحادیه اروپا و ناتو دیگر ظرفیت سیاست های بلندپروازانه فراتر از مرزهای خود را نخواهند داشت.
ایالات متحده و اروپا در شرایط جنگ اقتصادی دائمی با روسیه خواهند بود. غرب به دنبال اجرای تحریم‌های گسترده خواهد بود، که با توجه به عدم تقارن اقتصادی، روسیه احتمالاً با اقدامات سایبری و باج‌گیری انرژی مقابله خواهد کرد. چین ممکن است در این رقابت اقتصادی در کنار روسیه بایستد.
در همین حال، سیاست داخلی در کشورهای اروپایی شبیه یک بازی بزرگ قرن بیست و یکم خواهد بود، که در آن روسیه اروپا را برای هرگونه شکست در تعهد به ناتو و روابط فراآتلانتیک مورد بررسی قرار خواهد داد.
روسیه از طریق روش‌های غیرمنصفانه و نادرست، از هر فرصتی برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و انتخابات کشورهای اروپایی استفاده می‌کند. روسیه در هر نمونه ای از بی ثباتی سیاسی اروپا، حضوری هرج و مرج آفرین خواهد داشت – گاهی واقعی، گاهی خیالی.
تفاوت اساسی با فضای جنگ سرد
تشبیهات جنگ سرد در جهانی با اوکراین حل شده در روسیه، مفید نخواهد بود. مرزهای جنگ سرد در اروپا نقاط حساس خود را داشت، اما در قانون نهایی هلسینکی در سال 1975 به شیوه ای قابل قبول و متقابل تثبیت شد.
در مقابل، حاکمیت روسیه بر اوکراین منطقه وسیعی از بی ثباتی و ناامنی را از استونی تا لهستان تا رومانی و ترکیه باز خواهد کرد. تا زمانی که حضور روسیه در اوکراین ادامه داشته باشد، توسط همسایگان اوکراین تحریک آمیز و غیرقابل قبول و برای برخی به عنوان تهدیدی برای امنیت خود تلقی خواهد شد.
در میان این پویایی در حال تغییر، نظم در اروپا باید اساساً ابه لحاظ نظامی در نظر گرفته شود، که از آنجایی که روسیه دست قوی‌تری در حوزه نظامی نسبت به حوزه اقتصادی دارد، به نفع کرملین خواهد بود و نهادهای غیرنظامی مانند اتحادیه اروپا را به حاشیه می‌راند.
روسیه بزرگترین ارتش متعارف اروپا را دارد که آماده استفاده از آن است. سیاست دفاعی اتحادیه اروپا - بر خلاف سیاست ناتو - به دور از توانایی تامین امنیت برای اعضای خود است. بنابراین اطمینان نظامی، به ویژه در مورد اعضای شرقی اتحادیه اروپا، کلیدی خواهد بود.
پاسخ به روسیه بدخواه با تحریم و با اعلام لفاظی نظم بین المللی مبتنی بر قوانین کافی نخواهد بود.
