کسری نقدینگی شدید بانک‌ها؟/ افزایش 48 درصدی حجم جابه‌جایی در بازار بین بانکی+ نمودار

به گزارش اقتصادنیوز ، متوسط حجم روزانه بازار بین بانکی به بیش از 100 همت رسیده، این رقمی است که بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش خود از عملکرد بازار بین بانکی (ریالی) در سال 1401 منتشر کرده است.بر اساس این گزارش متوسط حجم روزانه بازار بین بانکی در سال 1401 به سطح 107.3 همت رسیده که بی‌سابقه‌ بوده است.

بازار بین بانکی به عنوان تامین کننده کوتاه‌مدت منابع مالی بانک‌ها نقش بسیار مهمی در بازار پول دارد که بیش از 14 سال از زمان تاسیس آن می‌گذرد. بازار بین بانکی در واقع بخشی از بازار پول است که در آن بانک‌ها و موسسات اعتباری جهت تامین مالی کوتاه و ایجاد تعادل در وضعیت نقدینگی خود، با یکدیگر وارد معامله می‌شود تا بتوانند تا حد ممکن ناچار به اضافه برداشت از بانک مرکزی نشوند.

رکوردزنی بازار بین بانکی در سال 1401

گزارش جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد متوسط حجم روزانه بازار بین بانکی در سال گذشته نسبت به سال 1400 با افزایش 48 درصدی همراه بوده است. این افزایش می‌تواند در نتیجه شرایط اقتصادی و کسری نقدینگی شدید بانک‌ها بوده باشد.

متوسط حجم روزانه بازار بانکی از سال 1390 تا 1399 روند صعودی را طی کرد و از حدود 460 میلیارد تومان در سال 1390 به بیش از 77 هزار میلیارد تومان در سال 1399 رسید؛ اما این روند در سال 1400 به یکباره تغییر و متوسط حجم روزانه بازار بین بانکی کاهش پیدا کرد و در این سال به 72.4 همت رسید.

در حالی که انتظار می‌رفت سیاست‌های پولی بتواند به روند کاهش متوسط حجم روزانه بازار بین بانکی تدوام ببخشد اما شدت کسری نقدینکی بانک‌ها و همچنین سختی‌گیری‌های بانک مرکزی در اضافه برداشت‌های بانکی موجب شد نیاز بانک‌ها در سال گذشته به بازار بین بانکی جهت تامین منابع مالی مورد نیاز بیش از پیش شود و متوسط حجم روزانه معاملات بازار بین‌ بانکی به بیش از 107 همت برسد.

بیشترین حجم بازار بین بانکی در سال گذشته مربوط به سه ماهه پایانی سال (دی، بهمن  و اسفند) بوده، به طوری که حجم این بازار طی این دوره به بیش از 140 همت نیز رسیده است.

بازگشت نرخ سود بین‌بانکی به کانال 20 درصدی

هم راستا با افزایش حجم بازار بین بانکی در سال گذشته، نرخ سود در این بازار نیز با افزایش 8 درصدی نسبت به سال 1400 به سطح 21.2 درصد رسید که طی هفت سال اخیر بی‌سابقه بوده است؛ تا پیش از این نرخ سود (موزون) بازار بین بانکی در سال 1394 در کانال 20 درصدی قرار گرفته بود.

همچنین بالاترین نرخ سود در بازار بین بانکی در سال گذشته نیز مربوط به اسفند ماه بوده که برابر با 23.1 درصد بوده است.

علت اصلی افزایش نرخ سود بین‌بانکی در این دوره ناشی از کاهش منابع در بازار بین‌بانکی بوده که همین موضوع نیز می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله افزایش خالص بدهی دولت به بانک‌ها باشد.