مهمترین دلایل تغییر شغل در ایران

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، برای ارزیابی شرایط بازار کار، فرصت های شغلی و همچنین وضعیت کارجویان به یکی از کاریابی های شهر تهران به عنوان جامعه آماری مراجعه کردم.

گفت وگو با جویندگان کار و مدیر کاریابی چهارساعت طول کشید. آنچه که در این کاریابی جلب توجه می کرد، شاغل بودن همه کارجویان بود که به علت رفتار نامناسب کارفرمایان ،کمی دستمزد و یا تاخیر در پرداخت دستمزد خواهان تغییر شغل بودند.

**دستمزد اندک در مقابل کار دشوار

یکی از کارجویانی که به کاریابی مراجعه کرده بود هنوز در راه آهن مشغول به کار بود، اما به دلیل دشواری کار و کمی دستمزد درنظر داشت شغل خود را تغییر دهد.

آ.ح در گفت و گو با ایرنا، گفت: هر سفر ریلی 48 ساعت بیخوابی برای من دارد. بیخوابی و کار در فضای پرسر و صدای قطار خیلی فرسوده ام کرده و با توجه به اینکه از طریق شرکت های پیمانکاری به استخدام درآمده ام، حقوق دریافتی ام یک سوم کارمند رسمی است و این تبعیض برایم دشوار است.

وی 36سال سن دارد و هم اکنون در دوره کارشناسی تحصیل می کند.30 سال است رزمی کار است و حاضر است شغلی در حوزه حراست بیابد اما دیگر بیخوابی های شبانه را تحمل نکند.

وی با انتقاد از سیستم پیمانکاری گفت: به طور معمول پیمانکاران رفتار خوبی با افرادی که استخدام می کنند، ندارند. ضمن این که باوجود سابقه کار،حقوق ناچیزی را برای نیروی انسانی خود در نظر می گیرند.

وی با ابراز تاسف از اینکه درصدد است کار خود را تغییر دهد،افزود: نزدیک به 12سال است که در شغل خود دارای تجربه شده ام اما متاسفانه به دلیل بی اهمیتی به نیروی کار، می خواهم شغلم را تغییر دهم.

این کارجو ادامه داد: شرکتی که مرا استخدام کرده، باید تلاش کند مرا حفظ کند اما متاسفانه چنین نیست و براحتی امثال مرا از دست می دهند و نیروی جوان و بی تجربه را به کار می گیرند که در مشاغلی حساس نظیر راه آهن که جان مردم در دست آنان است، بسیار عجیب است.

**پیمانکار دستمزدم را به موقع پرداخت نمی کند

وحید پاشایی یکی دیگر از کارجویان است که 26 سال سن دارد و سابقه کارش 18سال است. به عبارتی این فرد از 8 سالگی کار می کند.

وی که مهارت در جوش CO2 و برق دارد، گفت: یکسال می شود به دنبال کار هستم.

وی علت بیکار شدن خود را برخوردهای نادرست پیمانکاران عنوان کرد و گفت: کار می کنیم اما نمی توانیم حقوق خود را به موقع دریافت کنیم. کارفرما تنها یک قسط از دستمزد را پرداخت و بقیه را به شکل چک پرداخت می کند که هیچوقت وصول نمی شود.

وی گفت: در یکسال گذشته برای این که بیکار نباشم ، در باربری کار کرده ام و حداقل خرج خود را درآورده ام. اما من کارگر ماهر هستم و اگر کسب و کار رونق داشته باشد به قیمت خوبی می توانم مهارت خود را عرضه کنم.

'حسن علی پور' یکی دیگر از کارجویان که به همراه دوستش به کاریابی مراجعه کرده است دارای مهارت در جوش و مکانیکی خودرو است و یکسال می شود در جستجوی کار است.

این کارجو که دارای جثه ای ریز نقش و لاغر است یکسال گذشته را به عنوان باربر کار کرده است.

این دو کارجو هر دو حاضر بودند حتی به مناطق جنوب کشور بروند در صورتی که دستمزد خود را به موقع دریافت کنند.

وی گفت: بعد از سه ماه کارکردن ،کارفرما فقط 700هزار تومان به من پرداخت می کند که این موضوع معیشت مرا با دشواری مواجه کرده است.

وی با انتقاد از پیمانکاری در کارخانه ها گفت: بسیاری از پیمانکاران حق و حقوق کارگر را نمی دهند و برای نیروی کار دشواری های بیشماری ایجاد می کنند.

**توهین کارفرما را تحمل نمی کنم

کارجوی دیگر که دختر جوانی است 24 سال سن دارد و از 18 سالگی کار کرده است.

ن.د که برای یافتن شغل به این کاریابی آمده است، در گفت و گو با ایرنا گفت: دانشجو بودم اما با توجه به اینکه بسیاری از فارغ التحصیلان بیکار هستند، تصمیم گرفتم درس را رها کنم و به دنبال کار باشم.

وی در آژانس املاک کار می کند اما به دلیل برخورد توهین آمیز کارفرما و باوجود نزدیکی به پایان سال از دریافت عیدی خود گذشته و درصدد است کار خود را رها کند.

وی گفت: نزدیک به پنج سال صادقانه در آژانس املاک کار کردم ، اما وقتی که می بینند به شغلت نیاز داری، فکر می کنند می توانند هر برخورد نادرستی با تو داشته باشند.

**کار پشت میز نشینی می خواهم

م. ق یکی دیگر از کارجویان است که 30سال سن دارد و تاکنون در کار ساخت و ساز فعالیت داشته است.

وی به دلیل مشکلات جسمانی دیگر قادر به ادامه کار نیست و در جستجوی کار پشت میز نشینی است.

وی با 6 تا هفت سال سابقه کار می گوید: با توجه به وضعیت جسمانی ام در 1.5سال گذشته به عنوان راننده کار می کردم.

**امنیت محیط کار برایم مهمتر از دستمزد است

پریسا یکی دیگر از کارجویان است که 26سال سن دارد و از دانشگاه دولتی تفرش در رشته برق فارغ التحصیل شده است.

حدود چهار سال است که در جستجوی کار است و تاکنون به شکل پاره وقت در شرکت های مختلف کار کرده است.

از وی علت اینکه چرا در کارهای پاره وقت ماندگار نشده است، جویا شدم که پاسخ داد: بیشتر محیط های کار با مشکلات خاصی مواجه است و به همین دلیل بعد از مدت کوتاهی مجبور می شدم کار را رها کنم.

وی موضوع ایمنی در شغل را مهمتر از دستمزد می داند و می گوید: دستمزد مناسب حق من است، اما ترجیح می دهم در جایی کار کنم که امنیت داشته باشد.

**بازار کار در دوره اصلاحات قابل مقایسه با امروز نبود

'احمد ستوده' یکی دیگر از کارجویانی است که در رشته مدیریت تحصیل کرده است و هم اکنون شغل خوبی هم دارد .

وی گفت: از سال 1378 وارد بازار کار شده ام. بهترین دوران بازار کار ایران سال های 1376 تا 1384 بود. در دو سال اخیر وضعیت بازار کار مناسب نیست و شرایط استخدام نیروی انسانی بدتر شده است. بسیاری از بنگاه های اقتصادی که نمی توانند بیمه و یا مالیات خود را پرداخت کنند، تعطیل می شوند.

وی که در یک بنگاه اقتصادی فعالیت می کند، گفت: پیشتر 40 نفر در این بنگاه کار می کردند اما هم اکنون با تعدیل نیرو فقط چهار نفر باقی مانده اند.

ستوده شاخص بازار کار را جیب مردم دانست، نه آمارهایی که ماهانه اعلام می شود.

ستوده یادآور شد: در دوران اصلاحات از هر 10شرح حالی (رزومه) که به موسسات اقتصادی می فرستادم هشت موسسه از من برای مصاحبه دعوت می کردند، اما هم اکنون 60 بار رزومه فرستاده ام که فقط یکبار دعوت به مصاحبه شدم.

وی از بکارگیری نیروی کار زنان شاکی بود و گفت: زنان دستمزد کمتری دریافت می کنند و فرصت های شغلی را از مردان می گیرند. در بسیاری از کارگاه ها 70 درصد نیروی کار را زنان تشکیل می دهند.

**جانباز جنگم و سه فرزند بیکار دارم

یکی دیگر از مراجعه کنندگان به کاریابی مردی 68ساله و جانباز است که سه فرزند بیکار در خانه دارد.

'نصرالله نصرالله پور'از اهالی مازندران است که هشت سال دفاع مقدس را در جبهه های جنگ گذرانده است. ترکشی در پا دارد و کتفی شکسته.

این کارگر بازنشسته که پس از 30 سال خدمت و هشت سال حضور در جبهه های جنگ 11 میلیون ریال دستمزد از صندوق تامین اجتماعی دریافت می کند، افزود: دو فرزندم پیشتر کار می کردند که برخوردهای نامناسب در محیط کار آنها را مجبور به ترک کار کرده است.

وی علت مراجعه خود را یافتن شغل برای سه فرزندش عنوان کرد،گفت:دختر کوچکم پیشتر در شرکت دارویی کار می کرد که برخوردهای نامناسب او را مجبور به ترک کار کرد. 

نصرالله پور در شرایط دشوار معیشتی بسر می برد، اما امیدوار بود با یافتن شغل برای فرزندانش بتواند شرایط معیشت را برای خانواده اش کمی بهتر کند.

**کمی دستمزد و تبعیض مهترین علل ترک کار

'لیلی دانشمندی' نایب رییس انجمن صنفی مراکز کاریابی کل استان تهران و اتاق بازرگانی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، درباره شرایط و ویژگی هایی که کارجویان به این مرکز مراجعه می کنند، گفت: بسیاری از شاغلان در بنگاه های اقتصادی از نبود طرح طبقه بندی مشاغل رنج می برند.

وی اظهار داشت: طرح طبقه بندی مشاغل باعث می شود، افراد بتوانند به رده های بالاتر شغلی دست یابند. بسیاری از افراد که در طرح طبقه بندی مشاغل قرار ندارند سالانه 120 تا 150 میلیون ریال( 12تا15میلیون تومان ) کمتر از کارمندان رسمی دریافت می کنند.

دانشمندی افزود: در برخی بنگاه های اقتصادی فرسودگی جسمی و روانی بیشتر است، بنابراین کارفرمایان باید دستمزدی را در نظر بگیرند که این فشار را جبران کند. مشاغلی که در سطح بین المللی آسیب زا محسوب می شود، باید به لحاظ رفاهی و درآمدی طوری باشند که بتوانند فرد را پوشش کامل بدهند.

نایب رییس انجمن صنفی مراکز کاریابی کل استان تهران و اتاق بازرگانی گفت: در برخی مشاغل که شاغل باید ساعات طولانی بیدار بماند، مشاهده شده که از مواد مخدر برای بیدار ماندن استفاده می کند که به مرور زمان استفاده مکرر باعث اعتیاد افراد می شود.

دانشمندی که مدیر یکی از کاریابی های خصوصی در شهر تهران است، می گوید: چه بسیار کارجویانی که به این کاریابی مراجعه می کنند و باوجود سابقه کار ارزشمندی که دارند به علت بی توجهی کارفرما درصدد هستند شغل خود را تغییر دهند.

تبعیض در دستمزد،رفتار نامناسب کارفرمایان مهمترین علل تغییر شغل است که کارجویان در کاریابی دانشمند در گفت و گو با ایرنا مطرح کردند.

این فعال بخش خصوصی معتقد است، در صورتی که طرح طبقه بندی مشاغل بدرستی در همه بنگاه ها اجرایی شود، افراد کمتری درصدد جابجایی شغل برمی آیند.

دانشمندی تاکید کرد، دستمزد و حقوق باید متناسب با عدالت اجتماعی تنظیم شود. بسیاری از شاغلان به علت کمی دستمزد نمی توانند در یک شغل دوام آورند.

وی اظهار داشت: وقتی نارضایتی در کار از بین برود، بهره وری بنگاه اقتصادی افزایش می یابد.

به گفته این مدیر کاریابی، ندیدن ها و نبودن ها مهمترین مانع برای ادامه کار است. رفتن یک شاغل از بنگاه اقتصادی که در آن سابقه کار ارزشمندی کسب کرده است، نه تنها به نفع بنگاه نیست بلکه جایگزینی این فرد با فرد دیگری که مهارت لازم را ندارد، صدمه جبران ناپذیری به کار وارد می کند.

وی گفت: هم اکنون در جنوب شرقی آسیا افراد را عارضه یابی می کنند، به طوری که ناچیزترین مسایل را در مورد افراد رصد می کنند تا فرد بتواند بالاترین بهره وری را در واحد اقتصادی داشته باشد.

دانشمندی گفت: متاسفانه در ایران سبد هزینه خانوار با درآمد هماهنگ نیست و یکی از مهترین دغدغه های شاغلان ناهماهنگی خرج و دخل است.

وی با اشاره به حداقل دستمزد که هشت میلیون و 120 هزار ریال(812هزار تومان) برای سال 1395 تعیین شده و 43 میلیون و 500 هزار ریال (چهارمیلیون و 350هزار تومان ) خط فقر است، گفت: فاصله میان حداقل حقوق و خط فقر نزدیک به پنج برابر است، بنابراین چگونه یک فرد می تواند آرامش داشته باشد و به ارتقا بهره وری کمک کند؟.

دانشمندی با اشاره به مشکلات یاد شده گفت: شاغلان در یک واحد اقتصادی نظیر پرنده هستند، به محض اینکه در شرایط دشوار قرار گیرند از بنگاهی که در آن شاغل هستند پرواز می کنند و به جایی می روند که دستمزد بالاتری به او بدهند.

این مسوول کاریابی گفت: برخی از کارجویان به دلیل کمی دستمزد حتی شرایط پرخطر را می پذیرند و حاضرند در کشوری نظیر عراق که هم اکنون در معرض خطر تروریسم قرار دارد ، فقط به دلیل اینکه می توانند دستمزد بیشتری کسب کنند، مشغول کار شوند.

دانشمندی گفت: به طور مثال یک کارجو در کشور عراق که به دلیل نیروهای تروریستی خالی از خطر نیست، می تواند سه هزار دلار دریافت کند و 2هزار دلار را برای خانواده خود در ایران بفرستد و یا ذخیره کند. متاسفانه در ایران به دلیل کمی دستمزد افراد زود پیر می شوند و مشاهده شده حتی افرادی در سن 28سالگی از دندان مصنوعی استفاده می کنند.

وی با اشاره به دوره اصلاحات گفت: بهترین دوران بازار کار ،دوره اصلاحات بود به طوری که فرصت های شغلی زیاد بود و افراد می توانستند با گرفتن وام در شرایط سهل تری صاحب خانه شوند. در شرایط حاضر حتی اگر افراد موفق به یافتن شغل هم شوند، قادر به تامین مسکن و یا ازدواج نیستند. 

دانشمندی بیان داشت: در جوامع توسعه یافته رفاه فرد در ابعاد مختلف در نظر گرفته می شود تا بتواند کارایی لازم را در محیط کار داشته باشد. بهره وری با دستمزد ناچیز و شرایط تبعیض آمیز در محیط های کار میسر نخواهد شد. 

به گزارش ایرنا، گفت وگو با کارجویان نشان داد بازار کار ایران مشکلات عدیده ای دارد. از یک سو فرصت های شغلی محدود، از سویی کارجویان دانش آموخته که خواهان فرصت های بهتر شغلی هستند و همچنین پیمانکارهایی که شرایط کار را برای شاغلان دشوار کرده اند، شرایط بیقراری را در محیط های کار افزایش داده است.

فرد شاغل دستمزد کافی دریافت نمی کند، از تبعیض در کار در رنج است و در مواردی کارفرمایان به دلیل اینکه نیاز فرد به کار را می دانند برخوردهای نامناسبی را با کارمندان خود پیشه می کنند که همه این موارد باعث آزردگی فرد از محیط کار و تصمیم برای تغییر شغل می شود.

مرکز آمار ایران نرخ بیکاری تابستان امسال را 12.7 درصد اعلام کرد که این شاخص نسبت به تابستان گذشته 1.8 درصد و نسبت به بهار 1395 معادل 0.5 درصد افزایش داشته است.

تعداد شاغلان کشور در تابستان 1395 برابر با 23 میلیون و 31هزار و 464 نفر بوده که نسبت به تابستان سال قبل (1394)628 هزار و 16 نفر افزایش یافته است.

همچنین در فاصله یاد شده ،نسبت اشتغال ( نسبت تعداد شاغلان به جمعیت 10 ساله و بیشتر) با 0.6 درصد افزایش از 34.7 درصد به 35.3 درصد رسیده ­است.

در تابستان امسال 40.4 درصد جمعیت 10 ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند.