منافع ایران در تنش به وجود آمده میان آمریکا و کره شمالی

دکتر سعدالله‌ زارعی، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در یادداشتی شفاهی آورده است:

اگر به روابط چین و کره شمالی نگاه کنیم، می‌بینیم مستحکم‌ترین روابط اقتصادی و سیاسی بین این دو کشور وجود دارد به شکلی که می‌شود گفت بیش از 95 درصد از نیازهای وارداتی کره شمالی با چین تنظیم شده است. گمان می‌کنم بحرانی که به نام بحران کره شمالی و آمریکا مطرح شده بیشتر یک بحران میان چین و آمریکاست.

در واقع منازعه کنونی میان کره شمالی و آمریکا را من یک منازعه نیابتی به نیابت از چین تلقی می‌کنم و گمانم این است که چینی‌ها با زیرکی تمام و با دادن اطمینان‌های لازم به کره شمالی این کشور را وادار کردند در حوزه امنیتی سطح چالش به آمریکا را به گونه‌ای بالا ببرد که امکان مداخله آمریکا در محیط پیرامونی چین فراهم نباشد. به همین جهت می‌بینیم کره شمالی با اطمینان قاطع نسبت به پیامدهای مناقشه کنونی اقدام می‌کند و از آن هم ما شاهد خویشتنداری آمریکا هستیم به دلیل این‌که در لایه‌های اعلام نشده آمریکایی‌ها خودشان را در یک چالش بزرگ‌تر امنیتی با کشوری نظیر چین ارزیابی می‌کنند.

چه ضرورتی دارد این بحران کاهش پیدا کند؟ بحران کنونی میان آمریکا و کره شمالی چرا باید کاهش پیدا کند؟ هر چقدر این تنش بالا باشد،‌ قدرت اثرگذاری آمریکایی‌های را کاهش می‌دهد و در پرونده‌های دیگر ایالات متحده را دچار چالش‌ می‌کند.

تنش کنونی میان آمریکا و کره شمالی از آنجا ‌که حتما با خویشتنداری آمریکا توام خواهد بود، برای شکسته شدن ابهت آمریکایی‌ها یک وضعیت مثبت به حساب‌ می‌آید و این سبب می‌شود در پرونده‌های دیگر هم آمریکایی‌ها نتوانند خیلی روی بعد نظامی تکیه کرده و از گزینه‌های روی میز در مواجهه با دیگران صحبت کنند. به نظرم این منازعه برای پرونده‌های دیگر هم مفید است. این منازعه به نفع روس‌هاست، اما روس‌ها نقشی ایفا نمی‌کنند، بلکه طرف ماجرا چینی‌ها هستند.

ژاپن و چین در وضعیتی رقابتی به سر می‌برند. به میزانی که حوزه پیرامونی ژاپن تهدید شود به همین نسبت موقعیت برای چینی‌ها مطلوب‌تر می‌شود. در وضعیت کنونی ژاپنی‌ها به نیابت از آمریکا و هم به صورت مستقل خودشان در عرصه اقتصادی یک رقیب برای چین به حساب می‌آیند. طبیعتا کشیده شدن دامنه منازعات به ژاپن می‌تواند برای چینی‌ها مفید باشد.

وضعیت ایران در این چالش چیزی شبیه به وضعیت روس‌هاست. ما طبیعتا نیازی به مداخله نداریم، اما می‌توانیم از پیامدهای چنین منازعه‌ای بهره‌مند شویم زیرا این مساله سبب تضعیف موقعیت نظامی و امنیتی آمریکا می‌شود و این مساله برای ما دارای پیامدهای مثبتی است، اما این‌که باید کاری انجام دهیم طبیعتا نیازی به ورود در این پرونده نداریم.