محوطه پادگان 06 ثبت ملی است
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا ،نخستین اعتراضها از بیتوجهی به تاریخِ پادگان «۰۶ ارتش» را بازیگری مطرح کرد که هر روز صبح محوطهی قدیمی پادگان را از پنجرهی خانهاش میدید، درختان و بناهای قدیمی که از بیتوجهی فرتوت و ناتوان شده بودند؛ حالا بعد از گذشت سه سال هر چند فقط همان اعتراض تنها دلیل تغییر کاربری پادگان نبود، بلکه همه چیز دست به دست هم داده تا بوستان جای پادگان را بگیرد، اما در این میان سرنوشت بناهای تاریخی چه میشود؟
پادگان «۰۶ ارتش» در چهار راه پاسداران را نه تنها میتوان یک خاطرهی جمعی به واسطهی گذراندن دورهی سربازی بخش زیادی از جوانان تهرانی به حساب آورد که استفاده از این فضا به عنوان «پادگان» از دورهی صفویه خود عاملی است که حفظ این محوطه به عنوان بخشی از تاریخ تهران باید همچنان مورد توجه باشد، توجهی که از زمان آغاز بحثها برای تبدیل فضای پادگان به بوستان تقریبا کنار گذاشته شده است و مسوولان شهری تا کنون تنها بحثِ قابل گفتوگو در این زمینه را بوستان کردن پادگان میدانند.
داستان از اعتراض حمید فرخنژاد – بازیگر – در ۲۶ مهر سال ۱۳۹۶ آغاز شد، وقتی که گفت: «سه سال است هر روز میبینم چه بلایی سر «پادگان ۰۶» میآید، درختانی که آب به خود نمیبینند و بناهای قدیمی که از بیتوجهی فرتوت شدهاند و هیچکس به فکرشان نیست.»
او در آن زمان خود را یک شهروند عادی معرفی کرد که نسبت به این محوطهی نظامی و تاریخی نگران است و با توجه به آنچه در طول سه سال گذشته میبیند، بر خود لازم دانسته بود که برای نجات این محوطهی تاریخی هشدار دهد، منطقهای نظامی که سربازانِ آموزشیاش آنجا را «جهنم سبز» مینامیدند.
با مطرح شدن این اعتراض و انتشار خبرهای دیگری از وضعیت این محوطه؛ یکم آبان ماه همان سال زهرا نژاد بهرام - عضو هیات رییسه شورای شهر تهران - از ورود شورا و شهرداری به موضوع پادگان ۰۶ خبر داد که «در حال حاضر مسوولان شهرداری در حال رایزنی با مسوولان ارتش هستند که ۷۰ درصد این فضای پادگان در اختیار شهرداری قرار گیرد.»
۲۷ آبان نیز محمد حسین بازگیر - رییس اداره محیط زیست شهر تهران – تاکید کرد که «هر برنامهای توسط هر نهادی که در پادگان ۰۶ اجرا میشود باید در راستای حفظ محیط زیست باشد.»
محمد علی نجفی - شهردار وقت تهران - نیز ۱۳ آذر همان سال گفت: «در خصوص پادگان ۰۶ ارتش هنوز به نتیجه نرسیدهایم. اگر لازم باشد توافقاتی در قبال واگذاری املاک با ارتش انجام خواهیم داد.»
چند روز بعد یعنی ۲۵ آذر سرانجام محمد سعید ایزدی - معاون وقت وزیر راه و شهرسازی - از بررسی طرح انتقال ۱۹ پادگان از شهرهای مختلف کشور خبر داده و گفته بود که «در راستای اجرای قانون انتقال پادگانها اخیرا بحث انتقال ۱۹ پادگان از جمله پادگان ۰۶ به خارج از شهرها در شورای عالی شهرسازی و معماری مطرح شده که بر این اساس برنامهای را با مشارکت ارتش برای انتقال این منظور تنظیم کردهایم.»
در طول این مدت همهی صحبتها فقط از انتقال پادگان ۰۶ به خارج از تهران و تبدیل محوطه به بوستان حرف زده شد، اما هیچ نکته یا حتی سوال مبهمی دربارهی وضعیت بناهای تاریخی قرار گرفته در این محوطهی نظامی مطرح نشد.
حتی وقتی بعد از دو سال زهرا صدر اعظم نوری - رییس کمیسیون سلامت شورتی شهر تهران - در ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ تاکید کرد که «تملک پادگان ۰۶ ارتش که ۵۰ هکتار دارد و سرمایه شهر محسوب میشود، مطرح است باید تلاش کنیم حداقل بارگذاری در این پادگان صورت گیرد.»
تا سرانجام در ۱۶ خرداد امسال؛ چندین بار به لزوم توجه به بحث میراثی و بناهای تاریخی این پادگان نیز اشاره کرد.
عبدالرضا گلپایگانی - معاون شهرسازی شهرداری تهران - دربارهی بارگذاری و تغییر کاربری در این محوطه اعلام کرد که «اجرای آن توافق مشروط به تصویب در کمیسیون ماده ۵ بود که کمیسیون سقف بارگذاری در این پادگان را به یک میلیون و ۲۰۰ هزار متر مربع کاهش داد و طرح برای تصویب نهایی به شورای عالی معماری و شهرسازی ارجاع شد. این حجم بارگذاری و نوع چینش و ترکیب کاربری ها مورد اعتراض برخی از اعضای شورای چهارم شهر تهران، میراث فرهنگی و دبیر وقت شورای عالی شهرسازی و معماری قرار گرفت، چراکه این شورا تاکید داشت در این طرح می بایست فضای سبز و عرصه های تاریخی حفظ شود و مشکلی نیز بابت ترافیک در منطقه ایجاد نشود.»
وی حتی با بیان اینکه در آن پروژه، طرحی با نام مرکز مدنی پاسداران با بارگذاری سنگین و بیتوجه به مسائل تاریخی و میراثی ارائه شده بود، گفت: در این طرح قطعا به فضای سبز نیز آسیب وارد میشد و طراحی آن به گونهای بود که فضای سبزی که قرار بود در اختیار مردم باشد عملا به عنوان فضای سبز و باز مجتمعهای طراحی شده با کاربری مسکونی، تجاری، اداری و... مورد استفاده قرار می گرفت، درحالی که در شورای عالی شهرسازی سه موضوع حفظ فضای سبز، حفظ بناهای تاریخی و حل مسئله ترافیکی از طراحان خواسته شده بود.
و سرانجام مراسم آغاز عملیات احداث بوستان ارتش و تبدیل پادگان ۰۶ ارتش به فضای سبز عمومی شهری، بعدازظهر شنبه ۱۷ خرداد در این پادگان و با حضور شهردار تهران، جمعی از فرماندهان ارتش، وزیر راه و شهرسازی و رئیس شورای شهر تهران و بدون حضور هیچ مدیرِ میراثی برگزار و اعلام شد که طبق توافق با ارتش، ۱۵ هکتار از این مجموعه در اختیار ارتش و مابقی در اختیار شهرداری تهران قرار میگیرد که کل مساحت آن ۴۹ هکتار است.
بعد از نکاتی که گلپایگانی نسبت به لزوم توجه به ابعاد میراثی این محوطهی تاریخی مطرح کرده بود شاید بتوان به یک نکتهی قابل توجه اشاره کرد و آن «تذکر احمد مسجد جامعی - عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران است که یکشنبه ۱۸ خرداد در تذکر پیش از دستور خود در جلسه شورای شهر تهران پیشنهاد داد که «این مجموعه به جای آنکه بوستان شود میتواند به «موزه – بوستان» تبدیل شود. چرا که تهران از زمان صفویه دارای یک پادگان نظامی بوده و این مکان میتواند به محلی برای پرداختن به رشادتهای ارتش در طول سالهای متمادی تبدیل شود.»
وی با بیان اینکه لازم است که این پادگان به موزه بوستان تبدیل شود، اما باید برنامه و طرح آن به تأیید شورا برسد، تصریح کرد:« برای تبدیل یک خانه به خانه معمار چندین جلسه در شورا حرف زدیم، حالا چرا این چند۱۰ هکتار بدون بررسی کلنگ خورد و این در حالیست که این باغ هویت بخش تهران است و میتوانیم اصالت و اولویتهای هویت تهران را در این بوستان نمایان کنیم.«
و اکنون مرتضی ادیبزاده - معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران – تاکید دارد که با توجه به ثبت ملی بودن این محوطه، باید تابع ضوابط، قوانین و مقررات بازدارندهی حمایت از آثار باشد و در بحث کلیات موضوع در حال بررسی هستیم و گزارش را به آنها میدهیم و به همین دلیل نیز کمیتهای از سوی این اداره کل در حال بررسی است و نتایج این اقدام به زودی اعلام میشود.