الزامات یک اکوسیستم
« پینکت » در چه فضایی شروع به فعالیت کرد؟
«پینکت» بستری چند وجهی برای خرید از فروشگاههای زنجیرهای و میادین میوه و تره بار است. خوشبختانه در این بستر موفق شدیم در حوزهای اقدام به اشتغالزایی کنیم که کمتر در بازار کار ایران شغلی ایجاد میشود. این شغل جدید که ما در معرفی آن نقش داشتیم «خرید یار» است. به این ترتیب که افرادی با بهدست آوردن تخصص میتوانند از فروشگاههای زنجیرهای برای مشتریان اقدام به خرید کنند. آنها میتوانند خریدها را به شکل مطلوب جداسازی و دستهبندی کرده و به دست افراد در منازل برسانند. اینایده درواقع همانایده اصلی بود که پینکت حول آن شکل گرفت و شروع به کار کرد.
این مهم با کمک و همیاری فارغالتحصیلان و دانشجویان دانشگاه صنعت شریف عملی شد و خود من نیز ورودی سال 85 کارشناسی، 89 ارشد و 94 این دانشگاه در رشته هوش مصنوعی هستم. بیشتر دوستان و همکاران فعلی مجموعه نیز از میان دانشجویان و فارغالتحصیلان دانشگاه صنعتی شریف هستند. به همین دلیل ما از مدتها قبل با ناحیه نوآوری و منطقه آشنا بودیم. این رابطه ما با منطقه و ناحیه به گونهای بود که من ترجیح دادم حتی منزل خود را نیز نزدیک این منطقه بیاورم تا ساعات بیشتری را بتوانیم به شکل مفید استفاده کنیم.
پس میتوان اینگونه عنوان کرد که شما یک بستر از خریدیاران هستید که به اشتغالزایی نیز به شکل مستقیم کمک می کند؟
بله و در واقع همین مساله برای ما جذابیت اجتماعی فراوانی داشت و انگیزه ما را برای فعالیت در این بخش دو چندان میکرد. این در حالی است که تاکسیهای آنلاین نیز اشتغال خوبی ایجاد کردند و حتی این امر را به موتورسوران هم گسترش دادند. اما اکنون قیمت پراید بیش از 100 میلیون تومان است و برخی افراد ممکن است همین سرمایه اولیه را نیز برای صاحب شغل شدن نداشته باشند. در مقابل خریدیاری به هیچ عنوان نیاز به این حجم از سرمایه ندارد و حتی شرایط به گونهای است که برای خانمها نیز یک محیط کاری امن و مطمین ایجاد شده است. به بیان دیگر تنها سرمایهای که یک خریدیار برای شاغل شدن نیاز دارد یک گوشی هوشمند است که الان در دست بیشتر افراد هست. به این ترتیب ما واقعا افتخار میکنیم که بتوانیم برای این اقشار شغل ایجاد کنیم و امیدواریم در آینده نزدیک تعداد هرچه بیشتری را شاغل کنیم.
همچنین ما علاوه برایدههایی که در حوزه فناوری داریم سعی کردیم نگاه اجتماعی هم داشته باشیم. به همین دلیل سعی میکنیم همواره بخشی از خریدیاران ما از میان زنان سرپرست خانوار و افرادی باشند که روزگار را به سختی میگذرانند. این یکی از اهداف اصلی شرکت ماست و به باور ما این بستر این امکان را فراهم میکند تا افراد طبقه پایین بتوانند درآمد داشته باشند.
از سوی دیگر باید توجه داشت که خود نفس خرید کردن در جامعه ما جذابیتهای خاص خودش را دارد و به نوعی این شغل نوعی تفریح هم محسوب میشود. علاوه بر اینکه خریدیاران هم میتوانند در خرید کردن برای خود نیز خبره شوند و از تخفیفهای فروشگاهها بهرهمند شوند.
پینکت از ابتدا در ایستگاه نوآوری شکل گرفت یا نه در جای دیگری فعالیت خود را آغاز کرد؟
ما مدتهاست با منطقه و ناحیه آشنا هستیم. از سال 86 در ناحیه بودیم و البته آن زمان شرکتهای دیگری داشتیم که این باز میگردد به زمانی که هنوز در این منطقه ناحیه نوآوری شکل نگرفته بود. البته همانطور که گفتم من شخصا از زمان دانشجویی با ناحیه نوآوری ارتباط داشتم. طبیعتا پس از ایجاد پینکت هم ترجیح دادیم در ناحیه بمانیم و به کار خود ادامه دهیم. در حال حاضر نیز دو ساختمان در ناحیه داریم. حتی برای مکان شرکت هم در میان نیروهای خود نظرسنجی انجام دادیم تا ببینیم نظر دوستان ماندن در ناحیه نوآوری است یا رفتن. حتی برای ما برخی هزینههای ماندن در ناحیه نوآوری بیش از مثلا جردن است ولی با رای حدود 100 نفر از نیروهای شرکت که همگی از میان بچههای نخبه هستند ما در این منطقه ماندیم. این البته هنوز مساله نیاز به زیرساخت بیشتر در ناحیه را کنار نمیگذارد و واقعا ضروری است که مثلا برای قطعی برق ناحیه فکری شود.
ارتباط « پینکت » با مجموعههای دیگر ناحیه نوآوری و دانشگاه صنعتی شریف چطور است؟
ما تقریبا کلیت شرکتها و نیروهای فعال در ناحیه نوآوری را از قدیم میشناسیم زیرا اغلب آنها از کمک افرادی برخوردار هستند که از فعالان قدیمی حوزه هستند. در ایستگاه هم طبیعتا دوستان و رفقایی داریم. گرچه روابط آنقدر هست که ادعا کنم تقریبا تمام بچههای فعال در حوزه کامپیوتر را میشناسیم. همانطوری که گفتم خودم از سال 85 در دانشگاه صنعتی شریف مهندسی کامپیوتر خوانده ام و اکنون با چند نسل از دانشجویان مستقیما برخورد و ارتباط داریم. البته در مورد حوزههای دیگر آشنایی محدودتر است.
در ناحیه نوآوری جای کدام شرکتها را خالی میبینید؟
از نظر شخصی خیلی حرفی برای گفتن ندارم ولی اگر این اراده وجود دارد که اکوسیستم فناوری به وجود آید باید از همان آغاز کار چند وجهی عمل کرد. یکی از ضروریات یک اکوسیستم وجود افراد شاخص است که با توجه به وجود دانشگاه این امکان به شکل بالقوهای فراهم میشود ولی آموزشگاههای دیگر هم میتوانند و باید درگیر این فرایند شوند تا افراد شاخص بیشتری را بتوان جذب کرد.
از سوی دیگر کارآفرینان قرار دارند که بیشتر آنها اکنون مدیران عامل شرکتهای مختلف هستند. این شرکتها نیز باید هر چه بیشتر در کار و فعالیت درگیر شوند. باید به نیازهای این بخش نیز توجه شود. همچنین باید توجه داشت که در زمینه جذب سرمایهگذار هم باید بیش از این تلاش شود زیرا هر اکوسیستم مانند هر بستر دیگری نیازمند سرمایه کافی برای رشد و نمو است و این برای اکوسیستم شریف هم ضرورتی بالا دارد.