تحلیل اکونومیست از وضعیت صادرات نفت ایران در دولت بایدن ​

کابینه دولت ایران روز یکشنبه دوم آذر تشکیل جلسه داد تا پیش‌نویس بودجه سال 1400 را بررسی کند، پیش نویسی که درآمد نفتی بسیار کمتری را در مقایسه با بودجه سال جاری پیش‌بینی کرده است.

اکونومیست در گزارش خود در تحلیل لایحه بودجه 1400 ایران نوشت: تاکنون جزئیات کمی در خصوص لایحه بودجه سال آینده منتشر شده است. روحانی ابتدای نشست کابینه در جملاتی کلی از کاهش وابستگی به درآمد نفتی، گسترش خصوصی‌سازی و تلاش برای کاهش فقر در این لایحه خبر داد. اما مقامات ارشد سازمان برنامه‌وبودجه از در نظر گرفتن قیمت 40 دلاری برای نفت و پیش‌بینی صادرات روزانه 650 هزار بشکه نفت در این لایحه سخن گفته‌اند.

صادرات نفت ایران در بودجه در حالی 650 هزار بشکه در روز پیش‌بینی شده که صادرات نفت ایران در سال جاری حدود 500 هزار بشکه در روز تخمین زده می‌شود، یعنی نصف سطح تعیین شده در بودجه سال 1399.

بودجه سال جاری بر اساس نفت 50 دلاری و صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت تدوین شده است. رقم دقیق صادرات نفت ایران در شرایط کنونی به دلیل مخفی‌کاری‌هایی که به خاطر تحریم‌های آمریکا انجام می‌گیرد مشخص نیست. با این حال اکنون میزان صادرات نفت ایران کمتر از نصف رقم تعیین شده در بودجه تخمین زده می‌شود، یعنی کمتر از 500 هزار بشکه در روز. تحریم آمریکا و کاهش تقاضای نفت چین دو علت عدم تحقق پیش‌بینی صادرات روزانه 1 میلیون بشکه‌ای نفت ایران در سال جاری تلقی می‌شوند.»

کسری بودجه 1400 قابل‌توجه است

به گزارش رادار اقتصاد، اکونومیست در گزارش خود افزوده است: گرچه احتمال بالارفتن فروش نفت ایران در سال آینده وجود دارد، اما رشد احتمالی درآمد نفتی ایران اندک خواهد بود.

احیای نسبتاً سریع اقتصاد چین و احتمال مذاکره ایران با دولت جدید آمریکا در سال 2021 نویدبخش افزایش صادرات نفت ایران در این سال هستند. البته هرگونه افزایش صادرات نفت ایران احتمالاً محدود خواهد بود، چرا که انتظار می‌رود مذاکره با آمریکا طولانی شود و فرایند برداشتن تحریم نفتی ایران به صورت تدریجی پیش برود تا ایران تعهدات هسته‌ای خود را به صورت کامل اجرا کند.

انتظار می رود درآمد نفتی ایران در سال آینده افزایش اندکی داشته باشد، اما کسری بودجه دولت بالاتر از پیش‌بینی‌های قبلی خواهد بود.

در نتیجه افزایش درآمد نفتی، کسری بودجه سال آینده کمتر خواهد شد. در عین حال ما با توجه به افزایش کمک نقدی دولت به مردم به علت شیوع کرونا، میزان کسری بودجه دولت در سال جاری و بودجه سال آینده احتمالا بالاتر از پیش‌بینی قبلی ما خواهد بود.

ابهامات بزرگ

اکونومیست در ادامه نوشت: دولت در حالی باید لایحه را نهایی کند که برآورد روشنی از اوضاع پیش رو ندارد. دولت ایران در حالی بودجه سال آینده را تدوین می‌کند که با بلاتکلیفی مهمی مواجه است. شیوع ویروس کرونا سایه سنگینی بر سر قیمت جهانی نفت افکنده و در این اوضاع موارد جدید ابتلا به کرونا در ایران همچنان رو به افزایش است.

 به نظر می‌رسد که تصویب بودجه سال آینده در مجلس کنونی سخت‌تر از همه سال‌هایی باشد که حسن روحانی از سال 1392 تجربه کرده است.